Početna > Novi Sad

Novi Sad Novosadske priče

Zgrada Gradske biblioteke, druga najstarija kuća u Novom Sadu (FOTO/VIDEO)

Zgrada Gradske biblioteke, koja se danas nalazi u Dunavskoj ulici na broju 1, druga je najstarija kuća u gradu. Prvi put se pominje 1853. godine, nakon Bune, u vezi radova na njenoj obnovi, jer je i ona teško oštećena tokom bombardovanja, dok stariji podaci nisu sačuvani.

Kuća ima osnovu ćiriličnog slova G, sa nizom pravougaonih otvora. Izgled ulične fasade ove jednospratne kuće prvobitno je urađen u stilu poznog klasicizma, mirnog i ujednačenog ritma. Kasnijim radovima na fasadi, oko 1909. godine, ulični front pretrpeo je izmene, koje su urađene u tada vladajućem stilu secesije.

Prilikom obnove i preadaptacije objekta 1970. godine odlučeno je da se objektu vrate klasicistički elementi koji su postojali pre 1849. godine, a da se bogata secesijska plastika nad prozorima i ajnfortom ukloni.

Poslednji radovi na ovom objektu izvršeni su u periodu 2005 – 06. godine, kada je urađena adaptacija enterijera i aktiviranje tavanskog prostora za potrebe biblioteke.

Na bočnoj strani, onoj koja se nalazi u Gimnazijskoj ulici, postavljena je tabla u čast našeg velikog naučnika i dobrotvora Mihajla Pupina.

Na sredini glavne fasade je plitak rizalit sa polukružno konstruisanim ajnfort prolazom, a koji danas nije u prvobitnoj funkciji, već se koristi kao prijemno odeljenje Gradske biblioteke. Na ulazu u kuću i danas se nalaze originalna dvokrilna vrata od teškog drveta, sa aplikacijama i šarkama iz vremena klasicizma.

Dr Jovan Subotić je u ovoj kući 1870. godine osnovao štampariju i izdavao politički list „Narod“. Osim ovog političkog lista, štampani su i poznati novosadski listovi „Branik“ i „Zastava“.

Kasnije je vlasnik kuće postao Arsa Pejović, novosadski štampar, knjižar, izdavač i mecena. Tada su na objektu, umesto tradicionalnih lokala, bili postavljeni drveni portali sa velikim izlozima. Kasnijom adaptacijom objekta, drveni portali su uklonjeni. Bračni par Anka i Arsa Pejović, kuću su zaveštali Pravoslavnoj crkvenoj opšitni, pa se od 1885. godine u ovoj kući nalazila Srpska čitaonica i klub „Đura Daničić“.

Foto: Istorijski arhiv Grada Novog Sada
Od 1958. godine zgradu je sa celokupnim književnim fondom preuzela Gradska biblioteka. Danas se u ovoj kući nalazi Gradska biblioteka u Novom Sadu i jedna od najvećih javnih biblioteka u Srbiji.

Ova biblioteka je matična biblioteka za Južnobački okrug koja projektuje, prati i unapređuje razvoj bibliotečke delatnosti u mreži od 250 biblioteka i bibliotečkih jedinica.

Osim osnovnih bibliotečkih funkcija koje obavlja, Biblioteka nudi i veoma bogat i raznovrstan kulturni program: književne večeri, tribine, predavanja, izložbe, promocije knjiga, kreativne radionice, festivale i razne druge manifestacije.

Zgrada novosadskog Magistrata (FOTO/VIDEO)

 

Preuzmite android aplikaciju.