Londonski ili javorolisni platan se veoma često sreće u novosadskim gradskim parkovima i drvoredima, međutim jedan primerak ovog platana izdvaja se po svojoj lepoti i impozantnosti jer dominira celim dvorištem jedne novosadske osnovne škole.
U pitanju je Spomenik prirode ,,Platan u dvorištu osnovne škole ,,Miloš Crnjanski“ u Novom Sadu“, koji je stavljen pod zaštitu 2002. godine kao značajno prirodno dobro III kategorije.
Londonski platan je do početka dvadesetog veka postao toliko popularan da je činio preko 60% drveća u Londonu, međutim njegova popularnost se nije ograničila samo na London, platansko ludilo je tada već zahvatilo ceo svet, pa nije zaobišlo ni Novi Sad. Najpoznatiji Spomenik prirode u našem gradu pored platana u dvorištu osnovne škole ,,Miloš Crnjanski“ je i platan u dvorištu kasarne ,,Dr Arčibald Rajs“ koji se takođe nalazi pod zaštitom.
Platan u dvorištu osnovne škole ,,Miloš Crnjanski“ je veoma dobrog zdravstvenog stanja bez obzira na njegovu starost koja se procenjuje na preko 100 godina. Na području ovog Spomenika prirode ustanovljen je režim zaštite III stepena čime su propisane određene zabrane, dok je dozvoljeno sprovođenje svih biološko-tehničkih mera koje imaju za cilj zaštitu i očuvanje stabla.
Ovo moćno stablo ima izuzetno razgranatu krošnju, čvrste i velike listove (grčki ,,platys“ – širok) koji podsećaju na listove javora, te otuda i naziv javorolisni platan.
Imajući u vidu proces urbanizacije Srpske Atine, danas postoji posebno naglašena potreba za zaštitom i očuvanjem vrednih zelenih površina gradske celine, a pored gradskih parkova posebnu vrednost imaju stari drvoredi koji su sačuvani u gradskom jezgru.
Upravljač ovog Spomenika prirode, kao i ostalih stabala koja su stavljena pod zaštitu na teritoriji grada Novog Sada je JKP ,,Gradsko Zelenilo“ koje je dužno da stablo čuva i održava u skladu sa propisanim merama zaštite.
Platani imaju višestruk značaj kako za prirodu, tako i za čoveka. Kako je uočena njegova otpornost prema gasovima i prašini, danas se platani smatraju najprikladnijom vrstom za parkove i drvorede u urbanim sredinama.
Deca ovo stablo obožavaju, jer ih podseća na dobroćudnog diva koji ima vojničko odelo, a na to ih asocira upravo njegova kora – odnosno ljuske koje se same odvajaju, čime se stablo samo čisti od zagađenja koje može da zapuši njegove pore.
Koji Spomenik prirode krije kasarna ,,Dr Arčibald Rajs“ u Futoškoj ulici?
Preuzmite android aplikaciju.
