Dve susedne zemlje Republika Srbija i Severna Makedonija, koje su nekada činile i deo zajedničke države, iz svoje međusobne saradnje i uvažavanja, iznedrile su svoje gradove u pobratime.
Tako su 2019. godine prijateljstvo sklopili naš Novi Sad i makedonsko Kumanovo. Prijateljstvo gradova sklopljeno je na 500. godišnjicu od osnivanja Kumanova, ali i na 75. godišnjicu od oslobođenja ovog grada u Drugom svetskom ratu. Stoga je čin potpisivanja ovog sporazuma bio trostruko svečan.
Bratstvo gradova osim što počiva na zajedničkoj tradiciji zemalja, oslanja se i na postulate koje je postavila inicijativa za Otvoreni Balkan.
U sklopu ovog projekta stvoreni su uslovi za otvorenu ekonomsku saradnju država potpisnica, među kojima su naša zemlja i Severna Makedonija. Lokalne samouprave će i u ovom slučaju biti važne karike preko kojih će se sprovoditi ovaj fantastičan međudržavni projekat.
Svakako će i Novi Sad i Kumanovo, kroz svoje bratstvo i uspostavljenu saradnju, biti važni činioci i jedni od realizatora nekih od projekata u okviru Otvorenog Balkana.
Sporazumom o saradnji bratskih gradova fokus je stavljen na unapređenje društvenog i ekonomskog razvoja, kao i saradnju u oblasti kulture, nauke, obrazovanja, turizma, sporta i realizaciju programa i projekata u u oblasti socijalne zaštite, urbanizma i komunalne delatnosti.
Interesantno je pomenuti, prilikom potpisivanja sporazuma o saradnji dva grada, Gradonačelnik Kumanova, Maksim Dimitrievski, istakao je da je Kumanovo odavno prepoznalo baš Novi Sad kao model investicija i infrastrukture koji se svideo Kumanovu. Moglo bi se reći da su se i gradovi, poput prijatelja, prepoznali i združili.
Kumanovo je za srpski narod posebno jer predstavlja opštinu sa značajnim brojem stanovnika srpske nacionalnosti u Severnoj Makedoniji.
Konkretno, Srbi su treća nacija po zastupljenosti u gradu pobratimu, i čine oko 10% stanovništva ove opštine. Stoga je i srpski jezik proglašen službenim jezikom u upotrebi u opštini Kumanovo. Bez sumnje bi se moglo reći da je ovo prijateljstvo proisteklo i iz prirodne potrebe za povezivanjem srpskog naroda, ali i unapređenjem i očuvanjem nacionalnog identita i van granica Srbije.
Istorijski posmatrano, Kumanovo se mnogo puta pominjalo u istoriji našeg naroda. Poznato je kao mesto čuvene bitke između srpske i turske vojske tokom Prvog balkanskog rata. Tada je 1912. godine naša vojska pobedom nad turskom vojskom otpočela oslobađanje naše zemlje od viševekovne turske vladavine. Kasnije je ovo mesto bilo poznato po izbijanju antifašističkog ustanka, a 1999. godine kao mesto potpisivanja sporazuma kojim je okončana NATO agresija na našu zemlju.
Danas je Kumanovo treća po veličini opština u Severnoj Makedoniji, sa oko 75.000 stanovnika. Smešteno je na severoistoku svoje zemlje, a poznato je kao jedan od industrijskih centara. Pored industrijskih postrojenja, centar ove opštine krase i brojne građevine koje su očuvale šarm i arhitekturu starog Kumanova.
Kumanovo poput Novog Sada, pripada „porodici“ zelenih gradova, koji primenjuje sistemski pristup u zaštiti i razvoju životne sredine na svojoj teritoriji.
Ukoliko vas put nanese u naš bratski grad, neizbežno je da posetite spomen – obeležje Zebrnjak, podignuto u čast poginulih srpskih vojnika za vreme Kumanovske bitke 1912. godine. Spomenik se nalazi 6 km od Kumanova, na mestu bojišta. Podignut je 1937. godine, i u njemu su pohranjeni posmrtni ostaci više stotina srpskih vojnika.
Nadomak Kumanova, u Starom Nagoričanu, nalazi se hram Svetog Đorđa, zadužbina kralja Milutina. Ovaj srednjovekovni srpski pravoslavni manastir očuvan je do dana današnjeg, a nadaleko je poznat po svojim ikonama.
Okolina Kumanova poznata je i po arheološkom nalazištu Kokino, smešteno na obroncima planinskih venaca u njegovoj okolini. Ovo drevno svetilište staro je preko 3800 godina.
Iako je ovo mesto toliko puta spajalo našu zemlju sa Severnom Makedonijom, savremeno vreme i potrebe saradnje i ekonomske razmene, oživele su Kumanovo, ovoga puta kao našeg pobratima. Negovanjem ove saradnje, doprineće se ne samo ekonomskoj saradnji i razmeni, već i očuvanju srpskog jezika i kulture u Severnoj Makedoniji, i spajanju našeg naroda sa druge strane granice sa svojom maticom.
Preuzmite android aplikaciju.
