Tihomir Ostojić je bio žitelj Novog Sada, pokretač mnogobrojnih aktivnosti, rodoljub, upamćen po svom zalaganju za nauku i naučne institcije u Novom Sadu.
Danas se u Novom Sadu Ostojić pokazuje kao predstavnih društvene i intelektualne elite 19. veka, a mnogi za njega saznaju tek kada ugledaju bistu posvećenu Ostojiću ispred Matice srpske.
Ko je bio Tihomir Ostojić?
Tihomir Ostojić rođen je 17. jula 1865. godine u današnjem mestu Ostojićevo. Ostojićevo, mesto u severnom Banatu – naziv je steklo po Tihomiru, ali tek nakon njegove smrti, 1947. godine. Tihomir se školovao u rodnom mestu, a jedno vreme i u Novom Sadu, što mu je odredilo dalju sudninu.
U Novom Sadu je išao u gimnaziju, a potom kao i svi ostali ugledni intelektualci tog vremena u Tekelijanum. U Tekelijanumu je stekao više zvanje. Postao je stručanjak za izučavanje slovenskih jezika, književnosti, ali i nemačkog jezika, istorije…
Iako je u moderno vreme toliko radova urađeno da nabroji Tihomirov doprinos u oblasti književnog i istorijskog domena, njegovo prosvećenje i viziju upravo bi mogli tražiti u istorijskim dešavanjima tih godina u kojem su se nalazile čitave generacije novosadskih intelektualaca, a po malo i u školovanju i vaspitanju koje je to školovanje donelo.
Naime Tihomirovo pohađanje Tekelijanuma dorpinelo je dodatno o svesti i značaju sprskog intelekta, institucija za održavanje narodnosti u ratnim vremenima, ali i o njegovom oktrivanju ljubavi prema književnosti. Već za vreme studija pisao je kratke književne tekstove i kritičke osvrte.
Završetak svog školovanja odradio je u Beču gde je i doktorirao sa tezom o Dositeju Obradoviću.
Doprinos Tihomira Ostojića
Kao školovani mladi čovek Ostojić je prvo započeo svoj rad kao profesor u novosadskoj gimnaziji, u istoj onoj koju je završio nekoliko godina ranije. Dok je bio njen učenik i sam se isticao sa muzičkim i vokalnim sposobnostima, s toga i kao profesor, pored istraživanja srpske književnosti, i sam potpomogao podizanju muzičkih skupova u gimnaziji, ali i šire.
Tokom profesorskog rada u gimnaziji u periodu od 22 godine, Ostojić je pokazao neumorljiv duh, radio je na prosvećenosti tragom Obradovića, bavio se istorijom književnosti, ali i kritikom kulture u Novom Sadu.
Pored brojnih tekstova za različite časopise poput: Pokret, Novi Srbobran, Trgovačke novine i Letopis Matice srpske, poznat je Ostojićev rad za Maticu srpsku, a kasnije i njegova uređivačka politika u književnom časopisu Letopis matice srpske.
Novosadske kulturne institucije i Tihomir Ostojić
Kao idealista onog vremena, okružen intelektualcima poput Jovana Đorđevića i Stanoja Stanojevića, Ostojića je takođe držala ideja o napretku i jačanju kulturnog života u tada potčinjenom okruženju od strane Austrougarske vlasti. Kako se navodi u doktorskoj disertaciji Tihomir Ostojić i srpska književna periodika Milice Ćuković, navodi se njegova potreba za kritičkim osvrtom u književnosti:
Svest o važnosti institucija kulture u formiranju kulturne samosvesti jedne nacije Tihomir Ostojić ispoljio je u esejima i člancima posvećenim problemima funkcionisanja Matice srpske, Srpskog narodnog pozorišta, Srpske pravoslavne velike gimnazije u Novom Sadu i drugih.
Posebna pažnja je bila usmerena na rad Matice srpske u kojoj je bio član Književnog odeljenja od 1898. godine, a od 1911. godine sekretar Matice srpske i dve godine urednik Letopisa matice srpske.
Kritiku rada Matice srpske video je, kako se navodi u disertaciji, jer ona treba da je književno središte našega ovostranoga naroda, koje treba poglavito da se stara za književne potrebe našega kraja, ali da se i osavremeni. Problem je, kako je on navodio u časopisu Pokret, u sledećem:
„Nama je jasno, da obnove i preporoda naše prosvete, a s njom i celoga našeg društva ne može biti bez preporoda naše inteligencije i bez jakog kulturnog centra koji bi pravilno funkcionisao.“
U disertaciji se napominje da je trajna ideja Tihomira Ostojića bila zadržati Novi Sad kao prosvećeno i kulturno mesto koje je bilo vek ranije.
Iste ideje imao je i što se tiče Srpskog narodnog pozorišta, sa kojim je i sarađivao, opet je neminovno kritikovao i zahtevao da se reorganizuje i osavremeni, tako je i na čelo ove institucije seo kao predsedavajući 1907. godine.
Iako su ga životno zahvatile prve decenije 20. veka, u duši je Ostojić ostao intelektualac iz 19. veka. Naime, tokom Prvog svetskog rata Ostojić je bio optužen da širi srpsku propagandu, čak je zbog toga završio u logoru. Pogoršanog zdravlja napustio je logor i 1920. godine se uputio u Skoplje da postane prvi dekan novosnovanog Filozofskog fakulteta. U Skoplju je osnovao Naučno društvo. Na ovom mestu se nije zadržao dugo, samo godinu dana, jer već 1921. godine zbog lošeg zdravlja prebacio se u Sanatorijum u Beč gde je i umro.
Pred kraj svog života, u Skoplju bio je odlikovan Ordenom Svetog Save treći stepen, a u Novom Sadu pored biste ispred Matice srpske, postoji i ulica sa njegovim imenom na naselju Telep.
Tihomir Ostojić danas je upamćen po svom duhu, osećaju za srpsku kulturu i književnost i kapitalnim književnim delima poput: Srpska književnost od Velike seobe doDositeja Obradovića, Dositej Obradović u Hopovu, Zaharija Orfelin, život i rad mu i Istorija srpske književnosti.
Preuzmite android aplikaciju.
