U Velike Antile u Karipskom moru spadaju sledeća grupa ostrva: Kuba, Jamajka, Hispanjola (na kojoj se nalaze Haiti i Dominikanska republika) i Portoriko.
Portoriko je ostrvo koje se nalazi istočno od Dominikanske republike, a zapadno od Britanskih i Američkih Devičanskih ostrva. Zauzima površinu od oko 9100 km2. Ukoliko tu površinu uporedimo sa nama bližim i poznatijim teritorijama, pomenuti prostor je sličan polovini površine Autonomne pokrajine Vojvodine ili Države Izrael. Po zvaničnom popisu održanom ove, 2021. godine, Portoriko naseljava nešto manje od 3 miliona stanovnika.
U administrativnom smislu, Portoriko je prekomorski posed SAD-a, zavisna teritorija, koja trenutno nema ni status savezne američke države, a nije ni nezavisna. S obzirom na državi kojoj pripada, zvaničan jezik je engleski, ali uz njega je i španski koji govori većina stanovnika na ostrvu.
Klima Portorika je tropska. Toplo je tokom čitave godine. To je bio razlog da civilizacija naseljava ovo ostrvo duboko u praistoriju. Prvo poznato pleme u periodu pre Kolumba koje je naseljavalo ostrvo zvalo se Taino. Na svom drugom putovanju, novembra 1493. godine, Kristifor Kolumbo je sa svojom ekspedicijom prispeo i istražio ostrvo. Od tog događaja, ostrvo Portoriko je španska kolonija do 1897. godine kada je dobio izvesnu autonomiju.
Već iduće godine, u Špansko – američkom ratu, SAD preuzima ostrvo od Španije. Stanovnici Portorika postali su državljani SAD-a od 1917. godine, od 1948. godine imaju pravo da biraju guvernera. Prvi Ustav Portorika, usaglašen sa Ustavom SAD-a je donešen četiri godine kasnije.
Osim glavnog ostrva, ovom posedu pripadaju i neka manja kao što su nastanjena Kulebra i Vijekes i povremeno nastanjena Desečeo, Mona i Kaha de Muertos. Kada je u pitanju reljef, Portoriko je brdovito ostrvo sa planinama Središnjim Kordiljerima čiji najviša visina iznosi oko 1300 m. Ostrvo nema većih površinskih tokova, reka i jezera, ali ima velike rezerve podzemnih voda.
Ono što je najveća opasnost za ostrvo je njen sam geografski položaj.
Portoriko se nalazi na dodiru dve tektonske ploče što ih dovodi u nezgodan položaj kada je u pitanju nastanak zemljotresa i cunamija. U blizini ostrva se nalazi i najveća dubina u Karipskom moru (Portorikanski rov) sa preko 9000 m dubine.
Takođe, ostrvo je često na putu duvanja uragana sa juga, iz Meksičkog zaliva, prema severu, SAD-u.
Portoriko ima određenu autonomiju koju mu je odobrio Kongres SAD. Njegovi stanovnici su državljani SAD. Portoriko ima jednog svog predstavnika u Donjem domu Kongresa, Predstavničkom domu. Ovaj predstavnik nema pravo glasa. Na ostrvu se nalazi guverner koji je na čelu izvršne vlasti. Trenutno je to Vanda Vaskez Garsed. Svakih deset godina se na Portoriku održava referendum oko njegovog statusa. Tesnom većinom njegovi stanovnici uvek odlučuju da ostanu u trenutnom statusu.
Na ostrvu se nalaze konzulati 40-ak država sveta, a ostrvo je podeljeno na 78 opština. Opštine su podeljene na kvartove. Oko ¾ stanovnika su belci, a glavni i najveći grad ostrva je San Huan.
Autor: doc. dr Rastislav Stojsavljević
Stavovi izneti u ovom tekstu su autorovi i moguće je da isti ne predstavljaju stavove naše redakcije.
Preuzmite android aplikaciju.
