Predavanje istoričara msr Ognjena Karanovića na temu „SRBI, JUGOSLAVIJA I JUGOSLOVENSKA IDEJA (prvi deo)“ možete pogledati danas u 21.00 čas na Jutjub kanalu KCNS.
Ideja jugoslovenstva nije bila autentična duhovno-ideološka, niti politička misao srpskog naroda i njegovih elita. Originalno, ideja jugoslovenstva nastala je u emigrantskim poljsko-češkim intelektualno-političkim krugovima, još pred kraj prve polovine XIX veka.
Gotovo listom, pomenuti krugovi pripadali su britanskom obaveštajno-bezbednosnom aparatu, koji je putem afirmisanja ovih idejnih postulata o jugoslovenstvu nameravao da spreči širenje uticaja Ruskog carstva preko politike panslavizma na slovenske narode u Habzburškoj monarhiji i uopšte u Evropi.
U cilju sprečavanja političkog, privrednog i duhovnog uticaja Sanktpeterburga (kasnije Moskve) „s Istoka“, kao i Nemačke „sa Zapada“, na geopolitički položaj i procese u srednjoj Evropi, od otvaranja Istočnog pitanja (pitanja nasleđa Osmanlijskog carstva u jugoistočnoj Evropi), Habzburšku monarhiju odnosno Austrougarsku od 1867. godine kolokvijalno su nazivali i „britanskom pešadijom ili kopnenom vojskom u Evropi“.
Austrougarska se uklapala u britansku geopolitičku viziju ustrojstva centralne i jugoistočne Evrope (od Baltika do Egeja i Jadrana) kao „tampon zone“ ili cordon sanitaire ovog prostora, između Rusije i Nemačke, a s ulogom zvaničnog Londona (u sadejstvu sa zvaničnim Parizom od 1918. godine a kasnije i zvaničnim Vašingtonom) kao „vrhovnog nadzornika“ nad većinom kulturološko-duhovnih, vojno-strateških i geopolitičkih procesa u ovom politički trusnom delu evropskog kontinenta.
Iz datih razloga pitanje opstanka Austrougarske (uprkos svim njenim strukturalnim slabostima i paradoksima) nije ni postavljano sve do 1918. godine.
Međutim, nakon ulaska SAD u Prvi svetski rat i na veliku geopolitičku pozornicu planete, te stihijskog širenja američkog ekonomskog i političkog uticaja u Evropi, a na osnovu doktrine iz čuvenih „14 tačaka programa Vudroa Vilsona“ (prava malih naroda na samoopredeljenje), došlo je do rušenja Autrougarske koja je bila poražena sila u Velikom ratu.
Pod snažnom dominacijom SAD, na Versajskoj mirovnoj konferenciji 1919. godine uspostavljen je novi evropski poredak.
Međutim, ideja i politika Velike Britanije i savezničkih zapadnih sila o „sanitarnom kordonu“ u centralnoj i jugoistočnoj Evropi (to je bila politika Velike Britanije još od Slavne revolucije iz 1688. godine) nije napuštena.
Naprotiv! Umesto Autrougarske – države za koju je Vinston Čerčil kasnije govorio „… da nije postojala, trebalo ju je izmisliti…“ – stvorena je Jugoslavija (uz Čehoslovačku, Poljsku, itd.), koja je potom 1921. godine i 1934. sistemom vojno-političkih saveza sa centralnoevropskim i balkanskim državama uklopljena u savez Male antante i Balkanskog saveza.
Preuzmite android aplikaciju.
