Ukoliko nas pratite primetili ste da smo često pisali o našem gradu, ali tek od momenta kada je zapravo dobio svoje ime i status.
Da vas podsetimo, bilo je to 1. februara 1748. i dogodilo se krajnje neobičnim spletom okolnosti, kada je nekolicina bogatih građana sa ovog prostora otkupila status, ali i ime koje naš grad danas nosi, od tadašnje carice Marije Terezije.
Ukoliko su informacije tačne, povlastica da “Novi Sad“ postane “slobodna kraljevska varoš“ koštala je nešto manje od 100.000,00 rajnskih forinti.
Dakle, iako su se mnoge bitke vojskovale na našem području, istorija kakvu gradimo već nešto više od 250 godina temelji se na određenoj svoti novca.
Međutim, da li vas zanima šta se na ovom prostoru dešavalo pre nego što je naš grad otkupio svoj prestižni status, pre nego što je postao grad?
Šta je Novi Sad bio pre Novog Sada?
Doba srednjeg paleolita i ni naznake da će se nekada na ovom prostoru razviti ovakav kulturno socijalni život kakav imamo danas…
Prema najstarijim arheološkim nalazima na Petrovaradinskoj steni postojalo je naselje praistorijskih ljudi koji su tu živeli negde između 60.000 – 35.000 godina pre nove ere.
Starčevačka kultura, odnosno, srednjoneolitska kultura koja je postojala na centralnom Balkanu tokom 4. i 5. milenijuma pre nove ere, donela je prve migracije na naše područje, a naseljavanje se nastavilo i tokom doba Kostolačke kulture, tj. bakarnog, ali kasnije i bronzanog i gvozdenog doba.
Vek pre nove ere na području Petrovaradinske stene niklo je antičko naselje Kuzum (Castellum Cusum). Tada, današnji prostor Novog Sada, postaje mesto koje je razgraničavalo varvarski od civilizovanog dela Evrope tokom narednih vekova.
Izgradnja Petrovaradinske tvrđave, kao najbitnije vojne građevine kod nas počinje 1235. godine, ali je propraćena stalnim sukobima između Vizantije i Ugarske.
Sada već listamo novije stranice istorije, te prelazimo na vladara koji je na našim prostorima najviše uticao na razvoj istorije. Sultan Sulejman Veličanstveni 1526. godine osvojio je Petrovaradinsku tvrđavu, koja je tim postupkom postala deo Osmanskog carstva.
Lazarusova karta Ugarske iz 1528. godine pokazuje da je na prostoru današnjeg Novog Sada ubeleženo naselje Bistrica, a nešto više od stotinu godina kasnije austrijski vojskovođa Ludvig Badenski osvaja Petrovaradinsku tvrđavu i Bistricu.
Tek je 1692. godine car Leopold I Harzburški započeo izgradnju Petrovaradinske tvrđave kao jedne od najvećih savremenih artiljerskih tvrđava u Evropi.
Jedanaest godina kasnije stiglo nam je i prosvetiteljstvo koje je donelo začetak savremenog obrazovnog sistema. Osnovana je srpska škola, pravoslavna gimnazija, a kasnije i prva preteča visokoškolskih ustanova “Collegium Vissariono-Pavlovicsianum Petrovaradiniense“.
Nakon što smo počeli da se razvijamo u obrazovnom smislu, godina 1716. bila je ključna za postojanje slobodnog Novog Sada, jer da tada nije došlo do velike pobede u bici kod Petrovaradina pod komandom najvećeg vojskovođe tadašnjeg vremena – Eugena Savojskog, Osmansko carstvo bi i dalje vladalo ovim prostorima, te ne bi bilo mesta za razvijanje na bilo kom nivou.
To su ujedno bile i godine kada se kod našeg naroda javila mašta i ideja, da bi Novi Sad jednoga dana mogao da bude “slobodna kraljevska varošica“, a šta je 100.000,00 rajnskih forinti u odnosu na to?
Preuzmite android aplikaciju.
