Marija Trandafil je jedna od najvećih dobrotvora na tlu Srbije, a njen rodni grad je nije zaboravio i u spomen na nju dao naziv jednom od centralnih gradskih trgova.
Rođena je 25. decebra 1816. godine u Srpskoj Atini, otac joj je bio znameniti trgovac Ćira Popović koji je vukao korene Grčkog porekla. Na uglu Grčkoškolske i Pašićeve se nalazi kuća iz koje potiče Marija Popović, a poznata je još pod nazivom ”Kuća kod ikone”, jer su na njoj oslikane ikone svetog apostola Pavla i Petra.
Porodična tragedija je ostavlja kao jedinu naslednicu, primarno se usmerila na dobrotvorni rad. Udala se za grčkog trgovca Jovana Trandafila koji je nakon sklopljenog braka sa Marijom kao stranac dobio pravo da se doseli u Novi Sad, i postane slobodni građanin varoši. Svoj kapital uspešno je povećavao, a svu svoju imovinu je kasnije zajedno sa suprugom ostavio Srpskoj pravoslavnoj crkvi i ”Matici srpskoj’.
Humanitarnim radom bavila se i u vreme srpsko-turskog rata 1886-1887 godine prikupljajući pomoć za ranjenike. Njena najveća zasluga je svakako zavod za izdržavanje siromašne i sirote dece u čijoj zgradi se danas nalazi ”Matica srpska”, pored toga osnovala je i nekoliko zadužbina.
Zgrada Matice srpske izgrađena je 1912. novcem Marije Trandafil, po projektu Momčila Tapavice, a useljena je 1928. U zgradi se danas nalazi sedište Matice srpske, Biblioteka, i odeljenja za: književnost i jezik, prirodne nauke, društvene nauke, likovne umetnosti, scenske umetnosti i muziku, Leksikografsko odeljenje i Rukopisno odeljenje Matice srpske.
Nakon njene smrti po njenoj želi oformljen je fond za školovanje siromašnih đaka gimnazije. Obezbedila je fondove za Nikolajevsku i Uspensku crkvu. Veliki krst u Sabornoj crkvi napravljen je po Marijinom nalogu. Davala je i miraz siromašnim devojkama, a velike sume novca poklonila je i bolnicama u Somboru, Novom Sadu i Osijeku.
Marijin suprug je podigao čuvenu Nikolajevsku crkvu, u kojoj su oboje sahranjeni sa svojom decom Kostom i Sofijom koja se nalazi u neposrednoj blizini trga koji nosi njeno ime.
Preuzmite android aplikaciju.
