Muzej piva, pored onog u Čelarevu, nalazi se i u Zrenjaninu. Ovaj zanimljivi muzej svedoči o istoriji i tradiciji pravljenja piva koja je u ovom gradu živela od 1745. godine.
Muzej piva u Zrenjaninu postoji od 2017. godine. Ovaj muzej nastao je inicijativom građana da bi se kasnije nastavio kao projekat u okviru Turističke organizacije grada Zrenjanina. Danas ova muzejska riznica predstavlja puno više od turističke atrakcije, pogotovo za građane Zrenjanina koji se sećaju stare zrenjaninske pivare.
Tradicija pravljenja piva u Zrenjaninu
Pivara u Zrenjaninu postajala je od prve polovine 18. veka. Nastala je zahvaljujući Nemcu Sebastijanu Krajcajzenu. Ipak, baš kao što priču priča muzej u Čelarevu, tako i ovaj muzej govori, ne toliko o njenom osnivaču, koliko o čuvenom veleposedniku Lazaru Dunđerskom. Lazar Dunđerski je prvo kupio 1891. godine pivaru u Zrenjaninu, a zatim godinu dana kasnije osnovao svoju pivaru u Čelarevu.
Za vreme dana kada je Lazar Dunđerski preuzeo pivnicu u Zrenjaninu, počeo je i procvat „zrenjaninske radionice“. Naime, veleposednik Dunđerski je rekonstruisao samo fabriku piva i izgradio nove prostorije, po ugledu na one koje su se nalazile u Češkoj i Nemačkoj.
Modernizacija pivare u Zrenjaninu i proizvodnja piva po najnovijim evropskim stadardima učinili su zrenjaninsko pivo veoma popularnim. Pivo je posebno bilo prodavano do Prvog svetskog rata, a prilikom rata smanjila se i njegova potražnja.
Lazar Dunđerski nije dočekao da vidi razvoj situacije nakon završetka Prvog svetskog rata jer je umro 1917. godine, a te iste godine upravljanje nad obe pivare, uključujući i onu u Čelarevu preuzeo je njegov sin Geoden Dunđerski.
Politika unapređenja piva porodice Dunđerski nastavila se i tokom vladavine Geodena.
Zrenjaninsko pivo koje se tada proizvodilo bilo je nalik najboljim pivima u Evropi zahvaljujući ulaganjima i u najnovije trendove u proizvodnji.
Svedočanstva iz sadašnjeg Muzeja piva u Zrenjaninu, koji se nalazi na mestu nekadašnje fabrike piva, govore da je Zrenjaninsko pivou periodu dok je bilo u vlasti Dunđerskih, pakovano u staklenu ambalažu koja je postojala i u većoj zapremini naspram današnjeg pakovanja piva koje je za veću zapreminu piva namenjeno isključivo za plastičnu ambalažu.
Privatizacija fabrike piva i njen stečaj
U toku 1937. godine na mesto upravnika obe pivare dolazi Dušan Dunđerski, sin Geodana Dunđerskog. Njegovo upravljanje trajaće vrlo kratko, samo sedam godina, jer već nakon Drugog svetskog rata i dolaskom komunista na vlast, Zrenjaninska pivara postaje deo nacionalnog kapitala odnosno postaje pivara u vlasništvu društva i države.
U državnom vlasništvu pivara je bila sve do 2003. godine kada je privatizovana, kao i većina tadašnjih državnih preduzeća.
Proizvodnja zrenjaninskog piva u fabrici u Zrenjaninu trajala je sve do 2007. godine kada je Zrenjaninska pivara na tugu mnogih, a posebno žitelja ovog grada otišla u stečaj.
Muzej piva
Muzej piva u Zrenjaninu nastao je na mestu nekadašnje Zrenjaninske pivare – obnovom jednog njenog dela. Incijativa da se bar jedan deo ovog velelpnog kompleksa, u kome je bila smeštena pivara obnovi i služi na pamćenje ne samo ovom kraju, već i svim drugima.
Tako je Muzej piva u Zrenjaninu inicijativom Udruženja građana „Urbani forum”, a potom i Turističkom organizacojom grada Zrenjanina. Sa ulaganjima Grada povodom otvaranja Muzeja piva počelo se 2016. godine, a već sledeće godine je ovaj Muzej i otvoren.
Muzej je danas smešten u delu, u kome se ranije tokom rada pivare, nalazila variona – kuhinja piva, a variona je podignuta 1958 godine. Smatra se da je ovaj kompleks ne samo što je nekada predstavljao najbitniji pogon u proizvodnji, on je i estetski jedan od specifičnih delova pivare.
Naime kada je građen ovaj kompleks, staklo koje pokriva veći deo fasade, uvezeno je iz Italije, a ceo enterijer je bio obložen bračkim kamenom u devet boja.
Od mehanizama za proizvodnju piva, mašine su nabavljene iz Nemačke, a danas su u Muzeju dostupni brojni eksponati.
U Muzeju se pored flaša Zrenjaninskog piva u različitim vremenima i mašina za proizvodnju piva, nalaze i fotografije, odela radnika, autentična burad sa natpisom Dunđerski, destilator alkohola iz 19. veka, različita dokumentacija i spisi o pravljenju piva, krigle, priznanja i nagrade i još mnogo drugoga.
Zanimljivo je da obilazak ovog Muzeja mnogo više od pukog posmatranja. Svi stari objekti u okviru Muzeja piva su pod zaštitom Zavoda za zaštitu spomenika kulture iz Zrenjanina, dok su sve mašine i oprema u Muzeju piva, u dvorištu Pivare i u Pivnici pod zaštitom Muzeja nauke i tehnike iz Beograda, piše na sajtu „visitzrenjanin.com“.
Turstička organizacija grada Zrenjanina ističe industrijski značaj ove fabrike, njenog kompleksa i izgleda, sa svim što se tu nalazi. Ova stara fabrika predstavlja biser grada.
S druge strane, Zrenjanin, baš kao i mnogi drugi evropski i srpski gradovi, svoje fabrike pretvara u kulturna dobra, koja u slučaju zrenjaninske pivare ima i šta da prezentuje.
Zaostvaština nekadašnje zrenjaninske pivare veoma je očuvana i zajedno sa starom zrenjaninskom manifestacijom Dani piva predstavlja jedne od glavnih atrakcija ovog grada.
Ne propustite da posetite ovaj veoma dragoceni i zanimljivi Muzej, svaki radni dan, od 8.00 do 14.00 časova u ulici Vojvode Petra Bojovića.
Ulaz u Muzej piva je besplatan.
Preuzmite android aplikaciju.
