Potreba za premošćavanjem Dunava kod Petrovaradinske tvrđave javlja se od nastanka Petrovaradinskog šanca 1694. godine, na levoj obali Dunava, odnosno pored Brukšanca (Mostobrana).
Prema istorijskim izvorima (gravira iz 1694. godine) Petrovaradinski Šanac, kako se tada zvao Novi Sad, bio je povezan sa Petrovaradinom pontonskim mostom.
Posle Karlovačkog mira iz 1699. godine, a naročito po dobijanju povelje slobodnog kraljevskog grada 1748. godine, broj stanovnika Šanca stalno je rastao, te on postaje jedno od glavnih pograničnih mesta između turske i austrijske carevine. Ovakve prilike uslovile su potrebu za izgradnjom novog mosta.
Tako je 1788. godine sagrađen sledeći most preko Dunava, koji je povezivao Novi Sad i Petrovaradin.
Ovaj most, dugačak 420 koraka, nazvan je „Hagenov most”, po njegovom konstruktoru pukovniku Hagenu, a nalazio se na mestu današnjeg Varadinskog mosta.
Srednji deo mosta bio je mobilan, tako da se otvarao kada je trebalo da obezbedi nesmetan saobraćaj rekom.
Preko ovog mosta se odvijao drumski, kao i pešački saobraćaj. Kolski tovar se naplaćivao, dok se sve što se nosilo u rukama i na ramenu nije naplaćivalo. Stanovnici Novog Sada i Petrovaradina su bili su oslobođeni od plaćanja mostarine.
Most je svakog proleća postavljan iznova, ali tek kada se vremenske prilike prolepšaju, a opasnost od ledenih santi prestane. Za rasklapanje i postavljanje mosta bili su zaduženi vojnici pontonerijske jedinice u Petrovaradinu, a ceo posao bio je centralni gradski događaj, kome su prisustvovali svi građani.
Kada bi pontonjerci završili svoj deo posla i most bio sklopljen, na sredini bi se prvo rukovali gradonačelnik Novog Sada i komandant Petrovaradinske tvrđave, nakon čega bi most bio i zvanično pušten u saobraćaj.
U bombardovanju Novog Sada, 12. juna 1849. godine, srušeno je dve trećine grada, pa i pontonski most. Hagenov most trajao je 61 godinu.
Zanimljivo je da će 150 godina kasnije, nakon NATO agresije na našu zemlju, tokom koje je Novi Sad ostao bez svih svojih stalnih mostova, Novosađani ponovo Dunav prelaziti preko pontonskog mosta.
Preuzmite android aplikaciju.
