„Tamo daleko, daleko od mora,
Tamo je selo moje, tamo je Srbija.
Tamo je selo moje, tamo je Srbija…“
Jedna od najlepših srpskih pesama „Tamo daleko“ nastala je na Krfu, 1916. godine, autora Đorđa Marinkovića, člana srpskog kraljevskog orkestra. Njome su oporavljeni srpski vojnici gasili čežnju za svojom domovinom, spremajući se za proboj Solunskog fronta.
Krf – zauvek simbol i muzej stradanja i spasenja srpskih ratnika i srpskog naroda za vreme Prvog svetskog rata. Nakon Albanske golgote, oko 135.000 pripadnika srpskog naroda i vojske, promrzli, bolešću i glađu iscrpljeni, prebačeni su savezničkim brodovima na ostrvo Krf.
Prilikom transporta srpskog naroda sa albanske obale ka ostrvu Krf, najbolesniji prebacivani su u bolnicu na ostrva Lazaret i Vido. Epidemija pegavog tifusa pokosila je već iscrpljenu srpsku vojsku. Kamenito ostrvce Vido više nije imalo mesta za sahranjivanje preminulih, pa su tela preko 5000 ljudi spuštana u dubine Jonskog mora, u „plavu grobnicu“.
Na ostrvu Vido, i danas stoji tabla sa stihovima pesme Milutina Bojića „Plava grobnica“, sa ispisom na srpskom i grčkom jeziku.
Nadomak ovog spomen obeležja nalazi se spomen-kosturnica, podignuta 1938. godine po nalogu kralja Aleksandra Karađorđevića, kao i kapela Svetog Đorđa. U spomen-kosturnici smeštene su kosti 1232 ljudi čija su imena i prezimena poznata, dok je oko 1500 ljudi ostalo nepoznato.
Iako zelenilo i prisustvo maslina, uz zvuke i mirise mora čine ostrvce Vido prelepim, tabla sa natpisom: „Zabranjeno kupanje“, koja dočekuje sve njegove posetioce ukazuje na posebnost ovog mesta. Čak ni grčki ribari ovde ne bacaju svoje mreže. Grčki narod čuva plavu grobnicu i gaji pijetet prema žrtvama.
Istorijska priča o stradanju srpskog naroda ima i svoju srećnu stranu. Uz odgovarajuću negu, hranu i prijatnu klimu na ostvru Krf, veliki broj naših ljudi se u potpunosti oporavio. Gostoprimstvo, empatija i nesebična pomoć koju je grčki narod pružio srpskom narodu 1916. godine sačuvani su od zaborava.
Danas na ovom ostrvu postoji poseban muzej u znak sećanja – Srpska kuća. U muzeju se nalaze predmeti koji su pripadali srpskim vojnicima, brojne fotografije iz tog vremena i priča koja prati događaje. Do 1918. godine na Krfu je bilo i sedište srpske Vlade, ovde su izlazile Srpske novine, štampane su knjige na srpskom jeziku a formirana je i osnovna škola za oko 300 srpskih učenika.
Danas na Krfu deluje i Krfsko društvo grčko-srpskog prijateljstva, koje čuva sećanje na sve srpske junake koji su svoje živote dali za budućnost srpskog naroda, i koje organizuje brojne izložbe i aktivnosti kako bi posetioce ovog ostrva upoznali sa njegovom (grčko-srpskom) istorijom.
Sedište ovog ostrva je njegov istoimeni Grad Krf (na grčkom: Kerkira), na istočnoj obali ostrva. Zbog svoje lepote i očuvanosti arhitekture, u koju su utkani uticaji Venecije, Francuske i Engleske, njegovo staro jezgro uvršteno je na listu svetske kulturne baštine Uneska.
Osim tirkiznog mora koje svemu daje posebnu draž, i prelepih plaža, među lepote ovog grada spadaju i gradska tvrđava, glavni trg (Spiniada), Jonska akademija, crkva Svetog Georgia…
Radi jačanja istorijskih veza koje spajaju Krf sa Srbijom, kao i očuvanju istorijskog sećanja, uz održavanje zajedničkih manifestacija povodom godišnjica pomenutih istorijskih događaja, uspostavljena je 2017. godine prijateljska saradnja između opštine Krf i Grada Novog Sada.
Ova dva grada obavezala su se da će učiniti sve što je u njihovoj moći i nadležnosti, da organizuju razne kulturne, umetničke i sportske manifestacije, kao i održavaju razmene delegacija u oblastima od zajedničkog interesa.
U cilju što boljeg razumevanja zajedničke istorije dva pravoslavna naroda, kroz usvajanje novih znanja i veza sa svojim vršnjacima, Grad Novi Sad, na temeljima ove saradnje, finansira svake godine boravak na ostrvu Krf za 50 najboljih novosadskih učenika. Još brojni projekti će tek biti realizovani.
Mnogi koji su posetili ovo ostrvo i bratski grad Krf, tvrde da tek boravkom na ovom ostrvu spasa i stradanja, posetom spomenicima, muzejima, grobljima, kao i susednom ostrvu Vido, postaju svesniji strahote i patnje koje je naš narod i vojska prošla tokom Velikog rata. Prijateljska ruka grčkog naroda koja je tada pružena ka našem narodu, ne sme nikada biti zaboravljena. Zato je sporazum o bratimljenju, između dva grada, potpisan 2017. godine, još značajniji. Tačna je i rečenica, koju je prilikom potpisivanja ovog sporazuma izgovorio tadašnji gradonačelnik Novog Sada, Miloš Vučević: „Kada dođete na Krf, niste više samo turista, već postajete i hodočasnik“.
Preuzmite android aplikaciju.
