Ne tako davne 2006. godine tadašnji gradonačelnici Banja Luke i Novog Sada, Dragoljub Davidović i Maja Gojković, sklopili su Sporazum o partnerskoj saradnji. Iako je on predviđao saradnju samo u određenim oblastima od zajedničkog interesa, u godinama koje su sledile prerastao je u istinsko prijateljstvo gradova i njihovih građana, i svrstao Banja Luku među gradove pobratime.
Saradnja gradova pobratima rodila se iz bliske saradnje koje naša zemlja neguje sa Republikom Srpskom. Na osnovama te saradnje gradovi su se povezali vrlo lako, na istom jeziku, i sa zajedničkim nacionalnim, kulturnim i istorijskim obeležjima i tradicijom.
Moglo bi se reći da je ta veza uvek postojala, a nakon stavljanja parafa na sporazum otpočet je i formalni vid saradnje.
Osim redovnih poseta povodom obeležavanja Dana Grada Novog Sada, Banjalučani su rado viđen gost Novog Sada bar još par puta godišnje.
Budući da je Novi Sad veći grad od Banja Luke, iskustva našeg grada u vezi sa organizacijom rada i funkcionisanjem gradske uprave bili su dragoceni za našeg pobratima.
Sa tim ciljem je i delegacija našeg grada 2018. godine posetila Banja Luku, na strateškom savetovanju gradskih uprava. Tom prilikom, tim našeg grada na čelu sa bivšim gradonačelnikom Milošem Vučevićem, dao je korisne savete Banjalučanima.
Oni su se odnosili na oblasti u kojima je Novi Sad posebno uspešan, a to su: veliki komunalni i infrastrukturni projekti i finansiranje kapitalnih investicija.
Saradnja gradova pobratima obuhvata i aktivnosti na unapređenju privrednog ambijenta. Uzajamnim posetama i učešćima na međunarodnim sajmovima, gradovi su se umrežili sa ciljem širenja tržišta.
Pored plodonosne privredne saradnje koju ostvaruju Republika Srbija i Republika Srpska, kroz saradnju gradova pobratima neposrednu saradnju ostvarili su i privrednici iz gradova pobratima.
Tako su na nivou najbližem građanima stvorene prisne prijateljske i ekonomske veze.
Gradovi su se povezali i u oblasti obrazovanja, kroz saradnju novosadskog i banjalučkog univerziteta, koji u svom sastavu ima 17 fakulteta. Time su mogućnosti za obrazovanje mladih i sticanje iskustva dobile širi, regionalni kontekst.
Budući da je ovo godina u kojoj je naš grad Evropska prestonica kulture, saradnja je uspostavljena i u oblasti kulture. Uzajamnim učešćima na kulturnim manifestacijama, razmenjena su iskustva i u ovoj oblasti.
Iskustva koja je Novi Sad stekao u procesu kandidovanja za ovu prestižnu titulu, preneta su i Banjalučanima.
Sa iskrenom željom se nadamo da će još jedan srpski grad biti nosilac ove titule, naročito imajući u vidu činjenicu da je Banja Luka ušla u finale ovog takmičenja za 2024. godinu.
Još jedna kulturna manifestacija koja okuplja građane i delegacije oba grada, a koja se održava svake godine u Novom Sadu, jeste manifestacija „Dani Srpske u Srbiji“.
Kako je Novi Sad jedan od gradova koji je širokog srca primio naš narod, koji je ovde iz teške muke dolazio iz Republike Srpske i Bosne i Hercegovine tokom devedesetih godina prošlog veka, logično je što je baš Novi Sad domaćin ove manifestacije.
Pored toga, veliki broj pripadnika našeg naroda iz Republike Srpske i iz Banja Luke, došao je u Novi Sad radi studiranja ili zaposlenja. Zaljubivši se u Novi Sad, ovde su i ostali.
Veze Novosađana i Banjalučana postale su tako više od prijateljskih, gotovo su porodične. Interesantno je pomenuti da i Novosađani rado posećuju Banja Luku.
Očarani njenom lepotom i gostoprimstvom domaćina, skoro neprimetno dopustili su da ovaj grad zauzme posebno mesto u njihovim srcima.
Čak su i ljubitelji fudbala iz našeg grada, navijači FK Vojvodina uspostavili bratsku saradnju sa navijačima banjalučkog FK Borca.
Neretko na severnoj tribini novosadskog „Karađorđa“ može se videti transparent sa natpisom našeg grada pobratima.
Banja Luka
Banja Luka se u izvorima prvi put pominje pod tim nazivom 1494. godine u povelji ugarskog kralja Vladislava II Jagelovića. U XVI veku postaje sedište Bosankog pašaluka, a svoj procvat doživljava od 1929. godine kada postaje centar Vrbaske banovine na čelu sa banom Svetislavom Tisom Milosavljevićem.
Danas, Banja Luka predstavlja najveći grad Republike Srpske, i njen privredni, administrativni i univerzitetski centar. Prema podacima sa poslednjeg popisa iz 2013. godine, ima oko 180.000 stanovnika.
Svoj naziv dobila je od složenice dveju reči: starog prideva „banj“ (banov), koji je u tom obliku prestao da se upotrebljava u srpskom jeziku, i imenice „luka“ (ravnica). Bukvalno značenje ove složenice je „Banova ravnica“.
Godine 1969. Banja Luka je bila pogođena razornim zemljotresom, koji joj je naneo veliku materijalnu štetu i ljudske gubitke, i ostavio dubok trag na privredu ovog grada. Međutim, grad se uprkos svemu obnovio i razvio.
Kao simbol ove prirodne katastrofe koja je zadesila naš grad pobratim, na Trgu Krajine se i danas nalazi sat, koji je prestao da radi u momentu zemljotresa, tog 27. oktobra 1969. godine u 9.11 časova.
Kroz Banja Luku protiče hladna reka Vrbas, uz koju se nalazi simbol grada – Tvrđava Kastel. Istorijski izvori svedoče da je gradnja ovog utvrđenja otpočeta u XV veku, za vreme turske okupacije.
Danas ona predstavlja spomenik I kategorije, unutar čijih zidina se nalazi letnja pozornica, igralište za decu, restoran i galerija.
Ispred zidina ove tvrđave nalazi se Safakidin grob, koji po legendi predstavlja spomenik posvećen banjalučkoj večnoj ljubavi.
Poput Petrovaradinske tvrđave, i banjalučka tvrđava je leti mesto održavanja muzičkih festivala.
Najpoznatija ulica u centru Banja Luke je Gospodska ulica (Ulica Veselina Masleše), duž koje se nalaze brojne radnje i restorani.
U centru se nalaze i najznačajnije građevine i institucije ovog grada. Tu svakako treba pomenuti impozantne zgrade Banske palate i Banskog dvora, koje danas predstavljaju sedišta gradske administracije, odnosno kulturni centar i sedište predsednika Republike Srpske.
Takođe, po značaju i lepoti izdvajaju se i Narodno pozorište, Muzej Republike Srpske i Muzej savremene umetnosti Republike Srpske, koji je smešten u prelepoj zgradi stare austrougarske železničke stanice.
Ispred ovog muzeja nalazi se Spomenik Dvanaest beba, u znak sećanja na nesrećne žrtve rata u Bosni i Hercegovini, koje su stradale 1992. godine.
Nedaleko odatle nalazi se i najpoznatija saborna crkva „Hrista Spasitelja“, koja predstavlja jednu od najlepših pravoslavnih crkava u regionu. Na mestu ove crkve do Drugog svetskog rata bila je saborna crkva „Svete Trojice“, koja je tada srušena.
Banja Luka poseduje veliki broj parkova i zelenih površina, zbog čega je svrstana u porodicu zelenih gradova. U okolini grada nalazi se veći broj termalnih izvora, poput Srpskih toplica, Slatine i Laktaša, čija su lekovita svojstva korišćena još u antičko doba.
Ipak, ni sve materijalne stvari i čuvene građevine po kojima je Banja Luka poznata, ni nesporne prirodne lepote koje je krase, nisu prva asocijacija na naš grad pobratim. Svako ko je makar jednom posetio Banja Luku, složiće se da su najprepoznatljiviji i najbolji simboli ovog grada upravo njeni građani, i njihovo nesvakidašnje gostoprimstvo i nadaleko poznata srdačnost koja Banja Luku čini onim što jeste.
Upoznajmo gradove pobratime Novog Sada – Grad Istočno Sarajevo
Preuzmite android aplikaciju.
