Istorija fruškogorskih vinograda je jedna jako zanimljiva i uzbudljiva priča.
Naime na Fruškoj gori, u vreme vladavine cara Proba dozvoljeno je da se u rimskim provincijama podižu vinogradi.
I kada su Rimljani napustili naše podneblje, to nije ugrozilo tada već izgrađene viongrade jer je mađarsko i slovensko stanovništvo koje je nastanilo prostore Panonije, nastavilo da ih gaji.
Hrišćanski misionari su donosili veštine zahvaljujući zbog kojih su vinogradi uspevali.
Tokom perioda kada su Turci vladali Sremom od 16. do početka 18. veka, vinogradi su zbog ratnih razaranja najpre opusteli da bi se u mirnim vremenima obnovili.
U periodu obnove na Fruškoj gori počinje proizvodnja crvenih vina i sadnja stonih sorti grožđa.
U 18. veku mnogi tadašnji autoriteti smatrali su da fruškogorska vina kvalitetom ne zaostaju za italijanskim.
Renesansna ličnost, Zaharije Orfelin, koji se dokazao i kao pisac stručne literature o vinogradarstvu, tvrdio je da među najbolja fruškogorska vina spadaju karlovačka i manastrirska, te da su najcenjenija crvena vina i šiler.
Masovno sušenje krajem 19. veka dovelo je do siromašenja mnogih vinarskih porodica, a sušenje je tada bilo izazvano filokserom.
Posle tog iskušenja fruškogorski vinogradi su se polako obnavljali, ali na novoj podlozi uz korišćenje američkih vrsta loze i novih načina pripreme zemlje.
Pored slankamenke crvene gajile su se i sledeće sorte: smederevka, bela skadarka, ružica bela i crvena, prokupac, frankovka, portugizer, talijanski rizling, muskat hamburg i dr.
Ipak, do II svetskog rata vinogradi su ponovo podignuti na značajno manjoj površini nego što je to bio slučaj pre pojave filoksere.
Posle II svetskog rata u socijalističkoj Jugoslaviji, najpre u okviru centralizovane planske ekonomije, a od 1950. u okviru koncepta samoupravljanja, stvorene su zadružne organizacije, kombinati i drugi oblici društvene svojine u proizvodnji.
Na području Fruške gore ustanovljene su kapacitetima impozantne vinarije u Irigu, Petrovaradinu i Erdeviku koje su takođe posedovale i velike vinograde.
U isto vreme vlasnici privatnih vinograda mogli su da prave vino samo za sopstvene potrebe. U tom periodu među sortama koje su se gajile dominirao je talijanski rizling, a zatim i rajnski rizling, traminac, šardone, sovinjon, beli i crni burgundac.
Sedamdesetih godina prošlog veka, zahvaljućući stručnjacima Instituta za voćarstvo i vinogradarstvo iz Sremskih Karlovaca, verifikovane su tri domaće novostvorene vinske bele sorte grožđa neoplanta, sirmium i župljanka, tokom sledeće dve decenije dve nove sorte za crvena vina rumenka i probus, a kasnije i sledeće sorte za bela vina: sila, nova dinka, petra, zlata, lela, liza, mila, lasta i rani rizling.
Raspadom Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije započeo je proces promene političkog i ekonomskog uređenja u novonastalim državama, koji je bio praćen privatizacijom društvene svojine.
Privatna svojina je postala dominatna u modernoj tržišnoj privredi. U skladu sa tim krajem devedesetih i tokom dvehiljaditih započeo je period napretka privatnih vinarija na fruškogorskom području.
Na privatnim posedima podižu se novi vinogradi uz primenu savremenih tehnologija, a novine se uvode i kod tehnologije proizvodnje vina.
U prvoj deceniji 21. veka verifikovano je šest novih belih sorti grožđa podesnih za ekološku prizvodnju vina među kojima su i bačka, panonija i dr.
Savremeni sortiment za proizvodnju belih fruškogorskih vina čine: talijanski rizling, šardone, župljanka, sovinjon, traminac zatim neoplanta, sila, rajnski rizling i dr, a za crvena vina: merlo, probus, frankovka, portugizer, kaberne sovinjon, kaberne fran, pino crveni i dr.
Podsticaji za podizanje novih vinograda, pogona za preradu grožđa, skladištenje vina, opremanje prostorija za degustaciju vina koje daje Ministrarstvo poljoprivrede Republike Srbije i stimulansi koje donosi turistička tražnja doveli su do toga da se danas mnoga fruškogorska mesta kao što su Sremski Karlovci, Sremska Kamenica, Rakovac, Ledinci, Beočin, Čerević, Banoštor, Neštin, Irig, Rivica, Mala Remeta, Novi Slankamen, Šid i Erdevik razvijaju kao centri vinskog turizma.
Dominiraju porodične vinarije gde se višegeneracijska tradicija proizvodnje vina kombinuje sa novim tehnologijama na način da svaka porodična vinska priča ima prepoznatljivu notu i aromu kao gatka koja donosi poželjnu i toplu emociju.
Fruškogorske oaze koje predstavljaju omiljena „divlja“ kupališta Novosađana
Preuzmite android aplikaciju.
