I ne tako davne 2012. godine je odlučeno, slavićemo dan kojim je okončan Prvi svetski rat i konstantnim prisećanjem na njega nikada više nećemo dopustiti da nam se dese nesreće koje su nas zadesile u periodu od 1914. do 1918. godine.
Prvi svetski rat
Na Vidovdan 1914. godine Gavrilo Princip izvršio je atentat na austrougarskog nadvojvodu Franca Ferdinanda… i tada je zvanično počela stojička srpska borba za oslobođenje.
Kraljevina Srbija svoje učešće u Prvom svetskom ratu otpočela je i zapečatila ratovanjem najpre protiv Austrougarske, a onda i drugih centralnih sila. Iako smo na početku potukli austrougarsku vojsku, suočeni sa Trojnom invazijom povukli smo se preko Albanije na Krf, a odatle smo prebačeni na Solunski front.
Godine hrabrog vojevanja dovele su do probijanja fronta, nakon čega je 1. novembra 1918. godine oslobođen Beograd. Žrtva koju smo platili bila je ogromna – izgubili smo trećinu ukupnog stanovništva, odnosno 60 procenata muške populacije.
Prvi svetski rat bio je najveći rat u kome je Srbija učestvovala, doneo je najveće žrtve, ali na kraju krajeva i najveće pobede u našoj istoriji.
Šta se dogodilo 11. novembra?
Na današnji dan, pre tačno 103 godine potpisano je primirje. Snagom jednog penkala okončan je, do tada najveći rat, kakav svet još nije video.
Na teritoriji današnje Francuske, u posebnom vagonu francuskog maršala Ferdinanda Foša, u Kompjenju nadomak Pariza, Nemačka je konačno popustila pritiscima i uprkos svojim uverenjima odlučila da uspostavi mir sa silama Antante.
Potpisanim dokumentom dogovoreno je prekidanje vatre i razmena zarobljenika, sporazum o ratnoj odšteti, ali i preventivno uništavanje nemačkih vojnih brodova i podmornica.
Naravno, dogovorene stavke se nikako nisu dopadale nemačkim vojnicima koji su verovali da su nadomak pobede, te su potpisivanje sporazuma smatrali velikim poniženjem.
Upravo ovo razočarenje dovelo je do nagomilavanja nemačkog nezadovoljstva što je kasnije kulminiralo i poslužilo kao uvod u Drugi svetski rat.
Ovaj rat iznedrio je oko 17 miliona žrtava, od kojih je samo kod nas odneo 1,2 miliona života.
Iako je formalno Prvi svetski rat završen tek potpisivanjem Versajskog mirovnog ugovora na Vidovdan 1919. godine, sklopljenim primirjem završena je saga uzaludnog oduzimanja ljudskih života, te od momenta potpisivanja nije odnesen više ni jedan ljudski život.
Dan kojim odajemo počast i sećamo se žrtava ovog rata, obeležavaju i druge države poput Velike Britanije, Belgije, Francuske itd… Ipak, volimo da kažemo da nama današnje praznovanje nekako najviše pripada, jer je upravo država Srbija tih godina izvukla “najdeblji kraj“ i izbrojala najviše žrtava.
Zbog stradanja koja je Srbija tih godina pretrpela, a zatim se ponovo podigla kao država, za simbol državnog praznika uzet je cvet “Natalijina ramonda“, poznatiji i kao cvet – feniks.
Sećanja na sve tragedije ostavićemo u prošlosti, dok ćemo u umovima i srcima nositi samo pouke koje će nam služiti za dalje životne podvige.
Slavićemo ono najvažnije. Slavićemo mir! Slavićemo 11. novembar dokle god se srpska trobojka vijori pod vedrim nebom!
Preuzmite android aplikaciju.
