Početna > Srbija
Srbija

Pre 28 godina počela agresija Hrvatske na Srbe u Krajini

Navršava se 28 godina od početka zločinačke hrvatske vojno-policijske akcije „Oluja“, odnosno napada na Srbe u Krajini.
Foto: Wikimediacommons

Prema podacima dokumentacionog centra „Veritas“, tokom akcije hrvatskih snaga poginulo je i nestalo 1.960 Srba, a proterano najmanje 220.000 stanovnika nekadašnje Republike Srpske Krajine.

U Hrvatskoj zločinačkoj vojno-policijskoj akciji „Oluja“ avgusta 1995. koja je započela ujutro 4. avgusta, masivnom vojnom akcijom oružanih snaga Hrvatske izvršena je agresija na prostor Republike Srpske Krajine, odnosno sever Dalmacije, Liku, Kordun i Baniju.

Firma Militari profešenal risorsis (Military Professional Resources – MPRI) sa središtem u Aleksandriji, Virdžinija, SAD, u kojoj su bile angažovane stotine penzionisanih generala SAD, pripremala je operaciju. Njihovi pripadnici radili su i za Hrvatsku vojsku i za muslimane pripadnike 5. Korpusa Armije BiH. Postojala je dakle podrška NATO, kao i jedinica Hrvatskog vijeća odbrane, odnosno vojske Hrvata BiH, kao i Armije BiH.

Do agresije je došlo uprkos činjenici da se ta oblast nalazila pod zaštitom UN-a, kao sektori „Jug“ i „Sjever“, kao i da su predstavnici RSK u Ženevi i Beogradu prihvatili predlog međunarodne zajednice o mirnom razrešenju.

Među stradalima, prema podacima Veritasa, 65 odsto su civili, među kojima približno tri četvrtine stariji od 60 godina. Takođe, 29 odsto ubijenih su ženske osobe, ogromnom većom starice.

Odluka o početku akcije „Oluja“ doneta je tokom sastanka u vili Josipa Broza Tita na Brionima 31. jula 1995.

Kako se vidi iz Brionskih transkripata, tadašnji predsednik Hrvatske Franjo Tuđman nesumnjivo je tada definisao cilj, rečima: „To je sada tema naše današnje rasprave, da nanesemo takve udarce da Srbi praktično nestanu“.

Pominjao je takođe uklanjanje „remetilačkog faktora“ naglasivši da će odstranjivanje „stranog, povijesno odvojenog“ elementa doneti pozitivne posledice etničke homogenizacije. Pomenuo je i da dok operacija bude trajala treba javno „jamčiti tobože građanska prava“.

U sastavu hrvatskih snaga koje su učestvovale u napadu nalazilo se oko 130.000 pripadnika. Sa njima u sadejstvu bilo je oko 25.000 pripadnika Armije BiH. Vojsku Srpske Krajine navodno je tada sačinjavalo približno 40.000.

Vojna dejstva su započela u 5.00 časova ujutro 4. avgusta, žestokim dejstvima artiljerije i raketnih jedinicana duž čitave linije fronta. Prva linija odbrane Vojske Republike Srpske Krajine pomerena je, odnosno probijena, na više mesta, prodorom u dubinu RSK. Onesposobljeni su takođe sistemi veza RSK.

U popodnevnim odnosno večernjim satima započela je evakuacija civila, preko Srba i Dvora.

Sutradan, 5. avgusta, oko podneva, objavljeno je da su hrvatske trupe ušle u Knin. Tog dana zauzet je prostor većeg dela dalmatinske zagore koji je ulazio u sastav RSK, osim Knina, Drniš, Benkovac, na prostoru Like Plaški, ali i Dubica u Baniji.

Linije kod Slunja probijene su 6. avgusta. Tada dolazi do spajanja trupa Hrvatske sa takozvanim Hrvatskim vijećem odbrane, odnosno vojskom Hrvata BiH, kao i sa Petim korpusom Armije BiH, odnosno muslimanskim snagama. Time je prostor RSK presečen. Tog dana zauzeta je Petrinja u Baniji. Posle ozbiljnijeg otpora te večeri pala je i Glina.

Vojnić, Topusko, Lapac pali su 7. avgusta. Tog dana u 18.00 časova Gojko Šušak, tadašnji ministar odbrane Hrvatske objavio je da je vojna akcija „Oluja“ okončana.

Brojni civili koji se nisu povukli stradali su. Prema podacima Hrvatskog helsinškog odbora na prostoru sektora „Jug“ ostalo je 4.051 lice, od čega je ubijeno oko 600, ne računajući vojna lica.

Vučić danas i u petak na obeležavanju dana sećanja na stradale u Oluji

Preuzmite android aplikaciju.