Problemi u strukturi, hemijskim procesima ili nervnim signalima u mozgu, kičmenoj moždini ili drugim nervima mogu izazvati širok spektar simptoma, uključujući poteškoće u razmišljanju, komunikaciji i kretanju.
Neurološki poremećaji kod dece, poput epilepsije, cerebralne paralize, ADHD-a i autističkog spektra, izazivaju različite simptome i izazove u daljem životu. Njihovo rano prepoznavanje i adekvatno lečenje mogu značajno unaprediti kvalitet života deteta i njegove porodice.
Koji su najčešći neurorazvojni i neurološki poremećaji kod dece
Neurološki poremećaj je svako stanje koje utiče na mozak i nerve širom kompletnog tela. Među najčešćim neurološkim poremećajima kod dece su epilepsija, cerebralna paraliza, poremećaj pažnje s hiperaktivnošću (ADHD) i autizam (autistički spektar simptoma, svrstava se u neurorazvojne poremećaje). Problemi u strukturi, hemijskim procesima ili nervnim signalima u mozgu, kičmenoj moždini ili drugim nervima mogu izazvati širok spektar simptoma, uključujući poteškoće u razmišljanju, komunikaciji i kretanju.
Mnogi neurološki poremećaji su prisutni pre rođenja ili se razvijaju tokom trudnoće, dok se drugi javljaju kasnije tokom detinjstva (neurorazvojni). Postoji čitav spektar mogućih simptoma ovih stanja. Lekari često mogu prepoznaju neurološki poremećaj u ranim godinama ako dete ne dostigne određene razvojne prekretnice, a najveća pažnja i edukacija o prepoznavanju trebalo bi da bude upućena roditeljima.
Šta su neurološki poremećaji?
Neurološki poremećaji nastaju zbog problema u mozgu ili nervnom sistemu. Ova stanja izazivaju razne fizičke i psihološke simptome, koji mogu uticati na:
-kretanje (otežano hodanje, trzaji, paraliza)
-komunikaciju (poteškoće u govoru ili razumevanju)
-razmišljanje (problemi s koncentracijom, pamćenjem ili donošenjem odluka)
-emocije (promene raspoloženja, anksioznost ili depresija)
-senzacije (oštećenje čula dodira, osećaja za bol, toplotu ili hladnoću)
-vid (problemi sa vidom ili slepilo)
-sluh (poteškoće sa sluhom ili potpuni gubitak sluha).
Mozak počinje da se razvija pre rođenja i nastavlja da sazreva tokom detinjstva i adolescencije. Mnogi neurološki poremećaji postaju očigledni u ranoj fazi razvoja kada dete počne da pokazuje određene simptome.
Uzroci neuroloških poremećaja kod dece
Različiti faktori mogu izazvati neurološke poremećaje kod dece. Uzroci obično spadaju u sledeće kategorije:
Kongenitalni poremećaji (urođeni)
Ovi poremećaji postoje već na rođenju i često su povezani s genetskim faktorima. Dete može naslediti genetsku predispoziciju od roditelja.
Prenatalni i perinatalni poremećaji
Prenatalni poremećaji nastaju tokom trudnoće i mogu biti izazvani komplikacijama poput infekcija, izloženosti toksinima ili loše ishrane majke. Perinatalni poremećaji razvijaju se neposredno pre, tokom ili ubrzo nakon porođaja. Ovi poremećaji mogu nastati zbog komplikacija pri porođaju, poput nedostatka kiseonika, ili zbog nedovoljno razvijenog nervnog sistema.
Stečeni poremećaji
Ovakci poremećaji se razvijaju nakon rođenja, često usled infekcija, povreda ili izloženosti toksičnim supstancama.
Epilepsija
Epilepsija je stanje mozga koje uzrokuje ponavljajuće napade. Napadi nastaju usled naglog porasta električne aktivnosti u mozgu, što dovodi do nevoljnih pokreta, gubitka svesti ili drugih simptoma. Uzroci epilepsije kod dece mogu biti:
-povrede mozga usled traume
-infekcije poput meningitisa
-nedostatak kiseonika koji izaziva oštećenje mozga.
U mnogim slučajevima uzrok ostaje nepoznat, a lečenje u odnosu na tip epilepsije kod dece može uključivati antiepileptičke lekove koji sprečavaju početak napada, keto dijetu (specifičan način ishrane koji može smanjiti učestalost napada) i hirurgiju (uklanjanje dela mozga koji izaziva napade).
Cerebralna paraliza
Cerebralna paraliza je skup neuroloških stanja koja utiču na pokret i koordinaciju. „Cerebralno“ se odnosi na mozak, dok „paraliza“ označava slabost ili problem s mišićima. Ova stanja nastaju usled oštećenja mozga tokom razvoja fetusa ili zbog povrede pre, tokom ili ubrzo nakon porođaja. Tipovi cerebralne paralize su:
-spastična cerebralna paraliza (najčešći oblik, uključuje ukočenost mišića)
-diskinetička cerebralna paraliza (izaziva nekontrolisane pokrete udova)
-ataksična cerebralna paraliza (izaziva probleme s ravnotežom i koordinacijom)
-mešoviti oblici (kombinacija simptoma različitih tipova).
Iako lek za cerebralnu paralizu ne postoji, tretmani poput fizikalne terapije, lekova, ortopedskih pomagala i operacija mogu pomoći da se simptomi umanje i poboljša kvalitet života.
ADHD
ADHD je razvojni poremećaj koji se karakteriše nepažnjom (zaboravljanje, poteškoće u fokusiranju), hiperaktivnošću (nemir, stalna potreba za kretanjem i novim aktivnostima) i impulsivnošću (prebrzo reagovanje bez razmišljanja). Uzroci ADHD-a mogu uključivati:
-genetiku (ADHD često postoji kod više članova porodice)
-izloženost toksinima tokom trudnoće, poput alkohola ili nikotina
-prevremeni porođaj (povećava rizik od ADHD-a)
-povrede glave (u retkim slučajevima mogu izazvati simptome ADHD-a).
Lečenje ADHD-a uključuje lekove, bihejvioralnu terapiju i psihološku podršku i obuku za roditelje.
Autizam
Autizam je spektar neuroloških poremećaja koji utiču na percepciju i interakciju sa svetom. Simptomi se obično javljaju u prve dve godine života i uključuju:
-probleme u socijalnoj komunikaciji
-izbegavanje kontakta očima
-nemogućnost fokusiranja
-teškoće u razumevanju neverbalne komunikacije
-poteškoće u igri i građenju odnosa
-repetitivne obrasce ponašanja
-ponavljanje pokreta (npr. mahanje rukama)
-snažno interesovanje za određene teme
-osetljivost na promene u rutini.
Autizam može biti praćen kašnjenjem u razvoju govora, nesanicom, anksioznošću ili epileptičnim napadima. Tretman podrazumeva aktivnosti koje pomažu u razvoju socijalnih i komunikacionih veština.
Preuzmite android aplikaciju.
