U Novom Sadu, na keju koji danas nosi ime Kej žrtava racije, fašistički okupator je u takozvanoj „januarskoj raciji“ od 21. do 23. januara 1942. izvršio masovno streljanje više od hiljadu nedužnih građana Novog Sada.
Samo tokom januara 1942. godine za tri dana ubijeno je preko dve hiljade Novosađana i bačeno u Dunav pod led.
Jedina krivica ubijenih je što su bili rođeni kao Srbi i Pravoslavci i što su posedovali imovinu.
Pored Srba, masovno su ubijani Jevreji i Romi.
Čitava racija u Šajkaškoj (južnoj Bačkoj) i Novom Sadu organizovana je od strane mađarskih honvedskih okupatora pod komandom regenta Mikloša Hortija.
Povod za raciju bio je pronalazak sedamnaest pušaka kod Srba Šajkaša, kojima je vojnički poziv u krvi.
Međutim, pravi cilj racije je bila kampanja etničkog čišćenja usmerena protiv srpskih i jevrejskih civila (uključujući žene, decu i stare), kao i pljačka njihove imovine.
Iz danas dostupnih izvora vidimo da je racija planirana znatno ranije i da je akcija razoružavanja u Šajkaškoj samo iskorišćena kao izgovor za sprovođenje planiranog genocida.
Skoro sva mesta u južnoj Bačkoj su bila zahvaćena racijom, a najviše Čurug, Gospođinci, Šajkaš, Đurđevo, Mošorin, Titel, Lok, Gardinovci, Vilovo, Žabalj, Bečej, Srbobran, Temerin i Novi Sad.
Ukupno je ubijeno oko četiri hiljade civila, uključujući skoro hiljadu žena i petsto dece.
U raciji su učestvovali mađarska vojska i žandarmerija, kao i mađarska državna kraljevska policija u Novom Sadu.
Na žalost, i pojedini novosadski Mađari su učestvovali u masovnim ubistvima svojih sugrađana i išli od ulice do ulice i izvodili ljude iz svojih kuća koji su kasnije ubijani i bacani pod led u Dunav.
Svi neposredni izvršioci zločina su odlikovani mađarskim „Krstom narodne odbrane“ (Nemzetvédelmi Kereszt) kao i „Spomenicom južnih krajeva“ (Del–videki Emlekerem).
Danas se navršava osamdeset godina od tog strašnog zločina…
Kao i svake godine održan je pomen žrtvama pogroma.
Gradonačelnik Novog Sada Miloš Vučević zajedno sa predstavnicima državnih organa i gosti iz ambasada prisustvovali su obeležavanju 80. godišnjice Novosadske racije na Keju žrtava racije kod spomenika „Porodica“.
Oni su postavili vence, a zatim su, simbolično, spustili venac u Dunav sa broda Rečne flotile Vojske Srbije.
Vrhovni rabin Srbije Isak Asiel takođe je prisustvovao i održao je besedu i molitveni pomen, a potom su u ime Srpske pravoslavne crkve molitveni pomen i besedu održali vikarni Episkop toplički Jerotej i vikarni Episkop mohački Damaskin, budući da, patrijarh Porfirije i episkop bački Irinej nisu u mogućnosti da prisustvuju iz zdravstvenih razloga.
Naša dva naroda, danas, imaju odnose na istorijskom maksimumu koji je krucijalan za Srbiju i sam Novi Sad, grad koji poseduje bogatstvo isprepletenosti različitih kultura koje su snažna veza među ljudima i narodima koji ovde žive.
I upravo takav odnos je neophodan da se ovakav zločin nikad ne ponovi.
Preuzmite android aplikaciju.
