Poljska i Mađarska, pored bliskih istorijskih veza, imaju i poseban politički odnos otkako se 2015. stranka Pravo i pravda (PiS) vratila na vlast u Poljskoj. Ovo je Varšavi i Budimpešti omogućilo međusobnu saradnju i zaštitu u diplomatskim sukobima sa zvaničnim Briselom.
Krajem prošle godine savezništvo Fidesa Viktora Orbana i PiS-a Jaroslava Kačinjskog doseglo je istorijski maksimum preko platforme evroskeptičnih partija usmerenih na „nacionalnu transformaciju” EU. U to vreme Orban je predstavljao sponu između PiS-a i Nacionalnog fronta Marin le Pen, koja je u poljskim medijima isticala kako je Ukrajina interesna sfera Rusije. Kačinjski je savez s Orbanom i saradnju s Le Penovom pravdao ideološkom bliskošću i „višim interesima”, bez obzira na to što o Rusiji „drugačije misle”.
Međutim, nakon početka rata u Ukrajini i odluke Orbana da prema Rusiji zauzme drugačiji kurs u odnosu na Brisel i Vašington, PiS je počeo ubrzano da se udaljava od svog mađarskog saveznika. Premijer Mateuš Moravjecki nekoliko puta je oštro upozorio Orbana da uskladi svoj odnos prema Rusiji sa EU i NATO.
Zbog odluke Orbana da zabrani isporuku oružja Ukrajini došlo je i do suspenzije članstva Mađarske u Višegradskoj grupi. U jeku nedavne predizborne kampanje u Mađarskoj, Poljska je samo formalno obeležila tradicionalni dan poljsko-mađarskog prijateljstva, dok je u poljskim medijima i političkoj javnosti gotovo postignut konsenzus u osudi Orbanove politike prema ratu u Ukrajini.
Dugogodišnji kritičari Orbanove politike u Poljskoj navode da je ovaj političar organizovao izbornu regulativu koja je favorizovala Fides, kao i medijsku dominaciju ove partije u nacionalnim i lokalnim medijima. Premijeru Mađarske pripisane su i „teško uočljive” izborne manipulacije kao što je podmićivanje najsiromašnijih, ali i isplata povećanih socijalnih davanja pre izbora.
Nakon što je Orban osvojio četvrti premijerski mandat, poljski liberalni krugovi uglavnom se bave razlozima neuspeha mađarske opozicije i pokušavaju da na njenim iskustvima grade pobedničku strategiju za izbore u Poljskoj sledeće godine. Različitost izbornih sistema u dve države, slabiji rejting PiS-a u odnosu na Fides, kao i veća ideološka bliskost poljske opozicije u odnosu na mađarsku, po rečima brojnih analitičara, mogli bi u odlučujućoj meri da utiču na smenu vlasti u Poljskoj.
Preuzmite android aplikaciju.
