U Novom Sadu postoje samo dva objekta sa statusom kulturnog dobra od izuzetnog značaja. To su Almaška i Uspenska crkva, ujedno najmlađi i najstariji verski objekat.
Iako je naš grad poznat po izuzetnoj toleranciji po pitanju verske različitosti, najviše vernika je upravo pravoslavne veroispovesti.
Povratak pravoslavlja na velika vrata
Nakon doba komunizma koje je gušilo crkvene redove i u društvu stvaralo neprijateljsku atmosferu prema crkvi, bio je pravi uspeh očuvati temelje naše narodnosti i vere.
U Jugoslaviji je, u doba odrastanja naših roditelja i mnogih od nas, jedini Bog kome su se ljudi molili bio predsednik, a sednice skupštine koje su se redovno prenosile preko javnog servisa bile su jedine liturgije kojima su ljudi prisustvovali, i to iz udobnosti svoje fotelje.
Retki su u takvom okruženju uspeli da očuvaju svoju veru i slavljenje sveca, zaštitnika njihovog doma, ne svedu na puko prejedanje i opijanje, te obesmisle proslavljanje tog velikog praznika za njihov dom.
Komunizam je srž svoje ideje “ukrao“ od hrišćanstva. U oba slučaja fokus je na jednakosti i zajedništvu, a ključna suprotnost je što ova ideologija, za razliku od vere, isključuje Boga.
Čini se da je crkva nakon puno godina samovanja, ipak pronašla put do srca mladih, te danas u našem gradu primećujemo sve veći broj mladih koji se zanimaju za ovu ustanovu, ako ne zbog vere, barem zbog neke naše kulturne i nacionalne istorije i očuvanja narodnosti.
Almaška crkva
Almaška crkva je najveća crkva u našem gradu, a nastala je, svojstveno našem narodu, iz inata.
Kada su u periodu od 1716. do 1718. godine stanovnici sela Almaš počeli da se doseljavaju na teritoriju našeg grada, nisu bili toliko dobrodošli. Naime, omiljena novosadska podela na lokalce i dođoše izgleda datira od prvog dana kada je naš Novi Sad otkupio ime i status grada od Carice Marije Terezije.
Kako su Almašani bili odani veri, najpre su u centru kvarta koji su naselili podigli krst i oko njega sagradili naselje, a posle, suočeni sa stalnim pocenjivanjem odlučili su da sagrade najveću crkvu u Novom Sadu koja je kasnije postala jedna od dva najbitnija lokaliteta u našem gradu.
Iako je najmlađa, Almaška crkva jedno je od najmonumentalnijih arhitektonskih ostvarenja u našem gradu. Njeno uređenje izvedeno je u klasicističkom duhu ali sa primesama baroka, te je urađena posebnim stilom, neobičnim za naše područje.
Njen ikonostas je specifičan po svojoj toplini i raskoši. Oslikao ga je moler Arsenije Todorović, a neizrecivu vrednost ovog kulturnog spomenika čini i Presveta ikona Bogorodice koju je 1905. godine naslikao poznati slikar Uroš Predić.
Uspenska crkva
Uspenska crkva je jedina koja je u potpunosti sačuvana onako kako je izgrađena. Kada je podignuta, svojom lepotom je važila za najlepšu crkvu u gradu.
Ona je u potpunosti rađena u baroknom stilu, a njen ikonostast su radila braća Aksentije i Arsenije Marković. Lepota njene unutrašnjosti je vanvremenska, a novosadski vernici često vole da spomenu da iako Novi Sad ima mnoštvo crkvi, ulaskom u ovaj hram budi se najtopliji osećaj u srcu.
Zidine Uspenske crkve oslikane su freskama najznačajnijih predstavnika srpskog ranobaroknog slikarstva poput Vasilija Ostojića i Janka Halkozovića, te se ova crkva uzima za najbolji primer srpskog baroknog slikarstva sa krajem 18. veka.
Pored očuvanja vere, ima značaj i u očuvanju nacionalne kulture i umetnosti jer njena unutrašnjost krije trud i znoj mnogih bitnih osoba značajnih za našu istoriju.
Preuzmite androidaplikaciju.
