Tim sastavljen od arheologa, istoričara, umetnika i etnologa Muzeja Vojvodine istakao je značaj stakla u istoimenoj izložbi, na kojoj posetioci mogu da vide staklene predmete iz zbirke koje pripadaju ovoj ustanovi.
Devet autora učestvovalo je u realizaciji, a Aleksandra Stefanov, istorijski umetnik ističe da je cilj izložbe bio da se prikaže upotreba stakla, od praistorije pa do savremenog doba.
-Materijal se nalazi i čuva u arheološkim, istorijskim, istorijsko- umetničkim i etnološkim zbirkama, a pored toga izloženi su radovi savremene umetnice Mirjane Blagojev.
Prikazani su predmeti kojima se ilustruje upotreba stakla u religijskoj i obradnoj kulturi, zatim u svakodnevici u privatnim i javnim prostorima, savremenoj umetnosti, ali i kao ambalažno i medicinsko staklo.
-Upotreba osnovnog stakla, u arheološkom kontekstu najbolje se može sačuvati u grobovima- stari Rimljani su ga koristili sa željom da se omogući odlazak na onaj svet. Uglavnom se radi o svetlozelenkastom, žućkastom i belom staklu- istakla je Stefanov.
Staklo je vekovima smatrano luksuznim materijalom i najčešću primenu nalazi kao funkcionalni ili dekorativni element u sakralnoj arhitekturi (vitraž, mozaici) i privatnoj verskoj praksi. Autorka izložbe nam je predstavila deo izložbe koju čine predmeti stonog stakla sa religijskim motivima poput biblijskih scena ili likova svetaca, koji su se u to vreme poručivali povodom krštenja i imendana. Ovaj tip posuđa u hrišćanstvu se pojavljuje u 16. veku.
-Najreprezentativniji primer izložbe je umetnički oblikovano staklo, poručen povodom imendana, a to je čaša koja predstavlja Kamenovanje Svetog Stefana, iz poslednje decenije 18. veka i pripadala je karlovačkom metropolitu Stefanu Stratimiroviću- rekla je Stefanov.
Važan segment izložbe su ikone na staklu. Muzej Vojvodine poseduje kolekciju od 107 ikona koje potiču uglavnom iz Vojvodine, nastale tokom 19. veka.
Staklo korišćeno u svakodnevici je predstavljeno kroz nekoliko celina- stakleni nakit, odevne predmete, aksesoare i ukrase od stakla na narodnim nošnjama.
-Fenomen ukrašavanja, od antičkog nakita, preko desetovekovne upotrebe perle u narodnom odevanju, nošnji do upotrebe stakla i staknih perli na odeći, krajem i početkom 20. veka, u periodu između dva svetska rata kada se staklene perlama dekorisale večenje haljine, tašne, novčanici i obuća. Na izložbi su izložene balske cipelice iz 20. veka izrađene od zlatne kože i zlatnih perlica.
Jedan od segmenata izložbe su ogledala, gde je predstavljen razvoj ogledla kao dekorativnog predmeta u prostoru i upotrebnog koji se i danas koristi.
-Čovek je imao potrebu da dobije reflektujuću površinu, tako što je uglačavao različite vrste kamena, različite vrste metala i onda je dobio manjeg formata staklenu površinu, ali će tek od 15. do 17. veka uspeti da napravi ravnu reflektujuću površinu, ogledalo u savremenom smislu. Ogledalo tog trenutka dobija stilske karakteristike, svojih ramova i oblika i postaje predmet u enterijeru- rekla je naša sagovornica i dodala da se na izložbi nalazi podno okretno ogledalo iz 19. veka, koji nosi naziv „Psiha“.
Staklo u kolekciji pribora za osvetljenje, koje je korišćeno u privatnim i javim prostorima, na izložbi je predstavljeno u vidu nekoliko petrolejskih lampi koje su se uglavnom nalazile u bogatijim seoskim kućama. Pored toga, u vitrinama na izložbi je predstavljeno reprezentativno građansko staklo, to su Banjske čaše i čaša sa suvenirskim motivima, ali i ona od velikog značaja tačnije čaše sa nacionalnim, državnim i vladarskim simbolima gde posetioci mogu da vide čaše sa grbom Kneževine Srbije, koja nosi naziv srpska čaša.
-Pored suvenirskog karaktera Banjske čaše nose snažan umetničko-zanatski pečat majstora koji su ih radili, a imale su i praktičnu namenu kao čaša za piće sa lekovitih izvora. Od kraja 19. veka Banjske čaše se proizvode i na teritoriji današnje Srbije – istakla je Stefanov.
Staklo pronalazi primenu u medicini i ambalaži. Upotreba stakla u medicini i farmaciji, staklo je uticalo na razvoj medicinskih hiruških aparata, naročito na razvoj optike. Takođe, za čuvanje namirnica. Karakteristike tamno bojenog stakla sprečavaju promenu hemijskog sastava prehrabenih i medicinskih namirnica ili materijala koje se čuvaju u bočicama- naglasila je Stefanov.
Deo postavke izložbe je staklo u savremenoj umetnosti predstavljeno kroz vitraž “Otpor”, delo slikara i istoričara umetnosti Zorana Pavlovića, i predstavlja vrhunsko umetničko ostvarenje u ovoj specifičnoj i skupoj tehnici, kao i dela novosadske vajarke Mirjane Blagojev, kroz skulpture i minimalističke forme.
Izložba traje do aprila, a svake srede ogranizovano je stručno vođenje.
Sugrađani, imate još dva dana da predložite lokaciju za 47 igrališta, do sada stiglo 229 predloga
Preuzmite android aplikaciju.
