Pročitajte najzanimljivije događaje koji su se odigrali na današnji dan.
1797 – U italijanskom selu Kampoformio kod Udina, potpisan je mirovni ugovor Austrije i Francuske, kojim je ukinuta Mletačka Republika. Francuska je dobila mletačke posede u Albaniji i ostrva u Jonskom moru, a Austrija Veneciju, Istru, Kvarner, Dalmaciju i Boku Kotorsku.
1803 – Rođen je mađarski političar Ferenc Deak, nacionalni lider od 1861. koji nije prihvatao revolucionarni pristup Lajoša Košuta u rešavanju odnosa Austrije i Mađarske. Godine 1865. objavio je projekat o dualističkoj Habsburškoj monarhiji. Austro-ugarskom nagodbom (1867) izgubio je na popularnosti, jer mu se zameralo da je bio suviše popustljiv prema Austriji.
1849 – U Parizu je umro poljski kompozitor i pijanista Frederik Šopen, tvorac poljskog nacionalnog muzičkog izraza i jedan od najpopularnijih kompozitora muzičkog romantizma.
1854 – Tokom Krimskog rata, britanske, francuske i turske trupe počele su opsadu Sevastopolja i nakon 11 meseci zauzele tu najznačajniju luku ruske Crnomorske flote. Mirovnim sporazumom u martu 1856. razoreni grad je vraćen Rusiji.
1855 – Engleski pronalazač Henri Besemer je patentirao postupak za preradu gvožđa u čelik. Postupak koji je po njemu nazvan „besemerizacija“, donosi lakšu, bržu i jeftiniju proizvodnje čelika, prvobitno namenjenog za oružje, a bio je dominantan u svetu sve do 1950-ih godina.
1912 – Srbija i Bugarska su, devet dana posle Crne Gore, objavile rat Otomanskoj carevini, a 18. oktobra pridružila im se i Grčka, čime je počeo Prvi balkanski rat. Za nepunih mesec dana oslobođen je gotovo ceo Balkan, a rat je završen primirjem 3. decembra. Mirovni ugovor kojim se Otomansko carstvo odreklo gotovo svih svojih poseda u Evropi, potpisan je u Londonu 13. maja 1913.
1915 – Rođen je američki dramski pisac Artur Miler, autor svetski poznatih pozorišnih komada kao što su „Smrt trgovačkog putnika“, „Veštice iz Salema“, „Pogled s mosta“. Hrabro je istupio protiv nasilja vlasti u vreme „makartizma“ 1950-ih. Poznat je i po neuspelom braku sa holivudskom zvezdom Merilin Monro.
1919 – Rođen je kineski političar Džao Cijang koji je kao premijer 1980. počeo ekonomske reforme, a 1987. je nasledio Hu Jaobanga na čelu Komunističke partije Kine. Smenjen je 1989. tokom političke krize izazvane prodemokratskim studentskim demonstracijama.
1920 – Umro je američki novinar Džon Rid, čija se dela „Deset dana koji su potresli svet“ i „Crvena Rusija“ smatraju najboljom hronikom Oktobarske revolucije. Sahranjen je pod zidinama Kremlja u Moskvi.
1931 – Američki gangster Al Kapone osuđen je na 11 godina zatvora zbog izbegavanja plaćanja poreza.
1940 – U Njujorku je bila premijera najvećeg bioskopskog uspeha Čarlija Čaplina – filmske komedije „Veliki diktator“, satire na račun tadašnjeg najvećeg moćnika sveta, naciste Adolfa Hitlera i osude antisemitizma.
1945 – Pukovnik Huan Peron državni udarom je došao na čelo Argentine.
1972 – U Beogradu je umro Djorđe Karađorđević, stariji sin kralja Jugoslavije Petra I, koji se odrekao prava na presto i posvetio se vojničkoj karijeri. Odbio je da se 1941. pridruži vladi i kralju u izbeglištvu, a potom i nemačku ponudu da se nastani u Belom dvoru.
1973 – Arapski proizvođači nafte povećali su cene i smanjili proizvodnju nafte kao odgovor na američku podršku Izraelu u arapsko-izraelskom sukobu. To je izazvalo jednu od najtežih ekonomskih kriza sveta posle Drugog svetskog rata.
1988 – Kao odgovor „mitinzima istine“ koje je organizovalo rukovodstvo Srbije, na Kosovu su počele masovne demonstracije Albanaca.
1989 – U najtežem zemljotresu u SAD od 1906, koji je pogodio područje San Franciska, poginulo je 67 i povređeno više od 600 ljudi.
1997 – Na Kubi je u mauzoleju u gradu Santa Klara svečano sahranjen Ernesto Če Gevara, tri decenije pošto je ubijen u Boliviji.
1997 – U požaru je izgorelo Jugoslovensko dramsko pozorište u Beogradu.
1998 – U Londonu, gde se oporavljao od operacije, uhapšen je bivši čileanski diktator Augusto Pinoče na zahtev Španije radi izručenja zbog suđenja za ubistva stotina Španaca tokom njegove diktatorske vladavine Čileom. Oslobođen je u martu 2000, a nakon povratka u Čile, Apelacioni sud je obustavio započeto suđenje proglasivši ga mentalno nesposobnim.
2001 – U Jerusalimu je ubijen izraelski ministar turizma Rehavam Zevi u atentatu koji su izvršili pripadnici Narodnog fronta za oslobođenje Palestine.
2003 – Kina je postala treća zemlja sveta koja je poslala čoveka u svemir. Jang Livei je svemirskim brodom „Šenžu 5“ obleteo Zemlju 14 puta tokom leta koji je trajao 21 sat.
2005 – Umro je Ba Djin, jedan od najpoznatijih kineskih pisaca koji je u svojim delima pisao o komunistima, nacionalistima i haosu u vreme Kulturne revolucije.
2009 – Vlada Maldiva je sastankom na dnu okeana, četiri metra pod njegovom površinom, simbolično ukazala na opasnost globalnog zagrevanja klime za sve narode koji žive uz obale okeana i mora. Podizanje nivoa mora uzrokovano topljenjem polarnog leda, moglo bi da potopi taj arhipelag u Indijskom okeanu u roku od jednog veka.
2017 – U bitkama za grad Raku u Siriji, koje su trajale više od četiri meseca, poginulo je 3.250 ljudi, prema podacima sirijske opozicione Opservatorije za ljudska prava.
Preuzmite android aplikaciju.
