Početna > Srbija
Srbija

Milan Kašanin: istoričar umetnosti i književnik

Milan Kašanin (Beli Manastir, 21. februar 1895 — Beograd, 21. novembar 1981) bio je srpski istoričar umetnosti, likovni kritičar, književnik, istoričar književnosti i kulturni radnik.
Foto: PrtSc/YouTube/RTS

Rođen je 21. februara 1895. godine u Belom Manastiru, u tadašnjoj Austrougarskoj. Potiče iz siromašne seljačke porodice. Majka Anka Kašanin i otac Nikola Popović nisu bili venčani, pa su stariji brat Radivoj (1892—1989) i on upisani u matične knjige rođenih pod majčinim prezimenom Kašanin.

Osnovno obrazovanje Milan Kašanin stekao je u Srpskoj narodnoj osnovnoj školi, a Srpsku veliku pravoslavnu gimnaziju pohađa u Novom Sadu od 1906.  do 1914. godine. Buntovni karakter i učešće u demonstracijama posle ubistva Ferdinanda onemogućile su mu upis na studij filozofije u Zagrebu, tako da 1915. kreće na filološke u Budimpešti.

Već nakon prvog semestra bio je mobilisan, ali je veći deo vremena proveo po raznim bolnicama izbegavajući front pod lažnim dijagnozama. U Zagrebu je nastavio studij filozofije, a po okončanju rata odlazi u Novi Sad u Presbiro narodne uprave za Bačku, Baranju i Banat.

Tek 1919. odlazi u Pariz da studira istoriju umetnosti, komparativnu književnost i ruski jezik i književnost, da bi 1923. diplomirao estetiku i istoriju umetnosti. Napokon se vraća u Beograd gde na tamošnjem univerzitetu doktorira 1926. na temu Bele crkve karanske, njena istorija, arhitektura i živopis.

Iduće godine zajedno sa Veljkom Petrovićem objavljuje kapitalno delo Srpska umetnost u Vojvodini za šta dobija nagradu Matice Srpske.

Iste godine dobija nameštenje u Muzeju savremene umetnosti, najprije kao kustos, a kasnije i kao upravnik, da bi mu princ Pavle Karađorđević 1936. dodelio mesto direktora u njegovom muzeju, preteči Narodnog muzeja u Beogradu. Kašanin organizuje vrhunske izložbe, uređuje napredne časopise u kojima objavljuje zapažene priloge i likovne kritike, predaje istoriju umetnosti na Umetničkoj školi u Beogradu.

Posle rata pada u nemilost, prerano ga, već 1945. penzionišu, da bi tek 1953. bio reaktiviran na mestu upravnika Galerije fresaka. Na tom položaju priređuje brojne izložbe srpskog srednjovekovnog slikarstva širom evropskih metropola i u Latinskoj Americi, drži predavanja na svetskim univerzitetima, slovom i rečju populariše srpsku nacionalnu baštinu.

Književnim radom se bavi još od gimnazijskih dana kada objavljuje priloge u ObzoruKnjiževnom jugu, naposletku i u Savremeniku.

Pisao je i pripovetke o vojvođanskom životu, romansirao beogradsku sredinu, objavio brojne eseje o likovnim umetnicima, jedan odličan pregled srpske srednjovekovne književnosti. A posebno se istakao esejstičkim radom koji vrhuni zbirkom tekstova o srpskim pesnicima i pripovedačima Sudbine i ljudi, Beograd 1968. godine.

Zabranjena ljubav srpskog nobelovca: Milicu je čekao tri decenije, od tuge se razboleo!

 

Preuzmite android aplikaciju.