Početna > Novi Sad

Novi Sad Novosadske priče

Ko je bio slavni Novosađanin Živojin Ćulum?

Sigurno ste nekada negde čuli ponešto o Živojinu Ćulumu, ako bar ne ništa o njegovom životu, onda ste sigurno zapamtili naziv ulice u Novom Sadu koja nosi njegovo ime ili studentski dom koji se takođe zove Živojin Ćulum.
Foto: Wikimedia Commons/Micki
O ovom slavnom žitelju Novog Sada, velikom naučniku i osnivaču jednog od novosadskih fakulteta, nekada se u Novom Sadu pričalo kao o pametnom, akademski visokoobrazovanom i susretljivom čoveku, koga je krasila, ne samo inteligencija, već i izuzetna dobrota.

Živojin Ćulum rođen je 1911. godine. Nakon stečenog formalnog obrazovanja obavljao je profesorski posao i to na tadašnjem Mašinskom fakultetu u Novom Sadu. Mašinski fakultet pedesetih godina prošlog veka potpadao je pod Univerzizet u Beogradu jer su se u Novom Sadu tek tada osnivale prve visokoobrazovane ustanove.

Živojinu Ćulumu, studenti sadašnjeg Fakulteta tehničkih nauka večno će biti zahvalni jer upravo njegovom profesorskom i pregovaračkom sposobnošću tadašnji Mašinski fakultet se izdvojio iz kape Univerziteta u Beogradu. 1974 godine Fakultet tehničkih nauka postaje fakultet Univerziteta u Novom Sadu, a njegov dekan biva niko drugi nego profesor Živojin Ćulum.  

Dok je vršio svoju dekansku dužnost, pamti se unapređenje Fakulteta tehničkih nauka, znatno povećanje broja odseka i veća zainteresovanost studenata za studiranje upravo u Novom Sadu.

Živojin Ćulum se ne pamti samo kao čovek aktivnog uma i duha, već kao vrstan pedagog i profesor, koga studenti  pamte kao izuzetno zanimljivog, pravednog i prijateljski nastrojenog čoveka. Priča se o njegovima predavanjima koja su uvek rado bila posećena, o njegovoj svestranosti, ali velikoj predanosti nauci.

Foto: Žarko Smuđa i Živojin Ćulum (PrtSc/BSK Batajnica)
Iako profesor fizike po struci, na ovom slavnom akademiku se nikada nije osetio nedostatak volje ili truda da se čitavo društvo unapredi. Ćulumu se treba zahvaliti za veliki doprinos na polju prirodnih nauka, njegovom trudu i naporu da se Novi Sad akademski nadogradi.

Kao predsednik Društva matematičara, fizičara i astronoma AP Vojvodine izdao je mnoštvo naučnih radova. Smatra se pionirom istraživanja solarne energije u Srbiji, osnivačem Astronomskog društva „Novi Sad“ i pokretačem mnogih ideja.

Kao naučnik i fizičar zalagao se za otvaranjemuzeja posvećenog Milevi Marić i Albertu Ajnštajnu u Novom Sadu. Sa stanovišta nauke, prožeti idejama 20. veka o atomskim bombama zalagao se za mir u svetu, njihovoj racionalnoj upotrebi, odnosno neupotrebi, snažno verujući u jedinstvo ljudi nad zloupotrebom nauke, što i sam navodi u jednom članku:

– Atomska era započela je međunarodnom saradnjom naučnika za korišćenje atomske energije u mirnodopske svrhe i ova saradnja je garancija da se postavljaju temelji za bolju i srećniju budućnost čovečanstva.

Kao veliki poštovalac i ljubitelj astronomije, Ćulum se zalagao za postavljanje posmatračke stanice na Petrovaradinskoj tvrđavi, ali i na Fruškoj gori.  Upravo zahvaljujući njemu, u Srbiji, pored beogradskog opservatorijuma, još samo na Petrovaradinskoj tvrđavi se nalazi opservatorijum sa Planetarijumom.

Živojin Ćulum upamćen je kao kultna ličnost Novog Sada 20. veka, koji je svoje znanje snažno prenosio i na grad u kojem živeo. Njegov angažman upamćen je i na fakultetu, i u gradu, i u akademskoj zajednici, i u astronomskom društvu.

Bista bivšeg dekana i profesora Živojina Ćuluma nalazi se ispred Fakulteta tehničkih nauka, dok jedna od novosadskih ulica na naselju Klisa nosi naziv po ovom akademiku, kao i studentski dom na Limanu IV poznat kao studentski dom „Novi A“.

Foto: Gradske info

Autor teksta: Maja Bulović

Studentski forum „Science Gram“ od 12. do 15. oktobra na Zlatiboru

Preuzmite android aplikaciju.