Rođen je kao Luka Mušicki 27. januara 1777. godine u srpskom Temerinu, u Baškoj županiji, od oca Georgija i majke Anastazije. Potiče od srpske porodice koja se doselila u Bačku iz sela Mušića u valjevskom kraju. Osnovnu školu učio je u Temerinu, gimnaziju u Novom Sadu i Segedinu, a prava i filozofiju u Pešti. Po završenim studijama postaje administrator mitropolijske kanelarije u Karlovcima, nastavnik Bogoslovije, i, pošto se zakaluđerio, ahimandrit manastira Šišatovca. Od 1828. do smrti bio je vladika Karlovačkoga vladičanstva sa sedištem u Plaškom.
Mušicki je bio jedan od najobrazovanijih pisaca svoga vremena. Pored grčkog i latinskog, znao je nekoliko evropskih jezika i poznavao skoro sve veće pesnike antičkog i novog doba. Njegovi omiljeni pesnici bili su: Fridrih Gotlib, Klopštok, čuveni nemački pesnik, pisac „Mesijade“, David „psalmopjevac“ i naročito Horacije, čiju je poetiku (Arspoetica) znao naizust. On od Horacija uzima metričke oblike, hvalbenu i svečanu rečitost i prvi među Srbima počinje da stvara umetničku poeziju u duhu i ruhu evropske pseudoklasične poezije. Smatrao je kao veliki uspeh što može na srpskom jeziku pevati u latinskim metričkim obrascima.
Pitanje književnog jezika i pesničke forme
Mušicki je pokušavao da arhaični staroslovenski jezik, koji nije imao književne tradicije, prilagodi pseudoklasičnoj disciplini forme, u vreme kada je ta disciplina preživela kao i sam jezik. On je pokušao da nezavisno od narodne pesme stvori nove ritmičke oblike i dao je nekoliko virtuoznih obrazaca, ali je njegov pokušaj propao zbog odsustva talenta i zbog arhaičnog jezika.
Živeći u doba Vukove reforme jezika i pravopisa, Mušicki se bavio i pitanjem jezika. On je za slovo j i unosi u srpsku azbuku slovo đ, izjašnjava se za narodni jezik, ali kao crkveni čovek on je i za ruskoslovenski.
On nalazi da ruskoslovenski jezik treba da ostane jezik crkve i nauke, a narodni za narod i popularnu književnost. Skupljao je sam etnološku građu i prvi podstakao Vuka Karadžića da je i ovaj skuplja i objavljuje. Iako je voleo i poštovao Vuka, 1819. godine ga je javno osuđivao zato što je u svoj „Rječnik“ uneo više pojmova iz narodnog (po njemu „svinjarskog“) seksualnog života. Kritika je išla na dušu i carskog cenzora Kopitara, koji je to dozvolio.
Pesnički rad
On je napisao četiri knjige lirskih pesama rodoljubivog, moralnog i didaktičkog sadržaja. Iste je objavio njegov sinovac Đorđe Mušicki pod naslovom „Stihotvorenija Lukijana Mušickog“. To je stihotvorenije vrlo učenog i dobronamernog rodoljuba i crkvenog čoveka, ali stihotvorstvo lišeno pravog pesničkog zanosa i lepote.
Bio je izuzetno popularan u periodu između 1820. i 1840. godine, a njegov „Glas harfe šišatovačke“ naišao je na više odjeka no i jedan srpski pesnički proizvod pre njega. Veliki Kopitar ga je nazivao „Srpskim Horacijem“ a Šafarik „knezom srpskih pesnika“. Za Njegoša on je „genije roda“, a za Đuru Daničića je „otac novije srpske književnosti“.
On peva o karakteru, narodoljublju i daje moralne pouke mladom naraštaju. Njegove programske pesme „Glas narodoljupca“ „Glas harfe šišatovačke“, koju već pomenusmo, bile su čuvene u svoje doba i školska omladina ih je znala naizust. Ta je njegova poezija cenjena u svoje vreme zbog snažnog i iskrenog rodoljublja i predstavlja zanimljiv pokušaj umetničke versifikacije po ugledu na latinske metričke oblike i ujedno kao karakterističan obrazac hladne i ukočene „objektivne lirike“.
Dopisivao se sa mnogim učenim ljudima svog vremena,poput Kopitara, Šafarika, Turgenjeva, Trlajića, Solarića, Stojkovića, Magaraševića, Karadžića i drugih. Održavao je prijateljsku vezu sa Mihailom Vitkovićem, srpskim pesnikom iz Pešte kome je Mušicki posvetio i odu.
Preuzmite android aplikaciju.
