Arhiv Vojvodine je vremenom izrastao u značajnog izdavača, prepoznatljivog po svojoj bogatoj izdavačkoj delatnosti, koja sa skoro stotinu publikacija godišnje pruža dragocene uvide u istorijske, pravne i kulturološke teme.
Ova delatnost nije samo naučno dostignuće, već i važan doprinos kulturnoj diplomatiji. Kao čuvar istorijskog nasleđa, Arhiv Vojvodine ostaje posvećen dokumentovanju i očuvanju sećanja na sudbinske događaje srpskog naroda.
U tom duhu, izdanja vezana za stradanje Srba u različitim istorijskim periodima sada će biti dostupna u nekim od najprestižnijih biblioteka i arhiva u svetu – Vatikanskoj biblioteci, Arolsen arhivu u Nemačkoj, Memorijalnom muzeju Holokausta u Vašingtonu i Biblioteci Kongresa SAD.
Arolsen arhiv – svedočanstva o žrtvama nacističkog progona
Arolsen arhiv (bivši International Tracing Service – ITS) jedan je od najvećih arhiva posvećenih žrtvama nacističkog progona. Nalazi se u Bad Arolsenu u Nemačkoj i otvoren je za istraživače 2007. godine. Poseduje preko 30 miliona dokumenata koji svedoče o sudbini žrtava, uključujući:
- Dokumenta iz koncentracionih logora,
- Liste deportovanih lica,
- Evidencije o prinudnim radnicima, političkim zatvorenicima i drugim proganjanim grupama nakon Drugog svetskog rata.
Osnovan je nakon rata kako bi se pomoglo u traženju nestalih osoba i pružanju informacija njihovim porodicama. Danas je deo Uneskove inicijative „Memorija sveta“, a značajan deo arhiva je digitalizovan i dostupan onlajn.
Vatikanska biblioteka – čuvar svetskog kulturnog nasleđa
Vatikanska biblioteka (Bibliotheca Apostolica Vaticana), osnovana u 15. veku, jedna je od najstarijih i najznačajnijih biblioteka na svetu. Poznata je po svojim zbirkama retkih rukopisa, starih štampanih knjiga, mapa i arhivske građe, uključujući:
- Codex Vaticanus – jedan od najstarijih prepisa Biblije (4. vek),
- Palimsesti i srednjovekovni rukopisi,
- Dokumenta o istoriji Katoličke crkve i papstva.
Biblioteka je delimično digitalizovana, a značajan broj dokumenata dostupan je onlajn. Pored biblioteke, Vatikanski apostolski arhiv čuva dragocene dokumente važne za istoriju Evrope i crkve.
Memorijalni muzej Holokausta u Vašingtonu – obrazovanje i sećanje
United States Holocaust Memorial Museum (USHMM) je vodeća institucija u SAD posvećena očuvanju sećanja na žrtve Holokausta. Otvoren 1993. godine, muzej predstavlja jedan od najznačajnijih svetskih centara za proučavanje, dokumentaciju i edukaciju o Holokaustu. Njegove ključne karakteristike uključuju:
- Stalnu izložbu – prikaz hronologije Holokausta, od uspona nacističke Nemačke do oslobođenja koncentracionih logora,
- Zbirke i arhive – milioni dokumenata, fotografija i svedočanstava preživelih,
- Edukativne programe – radionice, predavanja i istraživačke programe.
Muzej igra važnu ulogu u podizanju svesti o genocidima i ljudskim pravima, podstičući obrazovanje i istraživanje.
Kongresna biblioteka – najveća biblioteka sveta
Kongresna biblioteka (Library of Congress – LOC) je nacionalna biblioteka SAD, osnovana 1800. godine u Vašingtonu. Ona je istraživački ogranak američkog Kongresa i dom Kancelarije za autorska prava. Sa preko 170 miliona jedinica, na skoro svim jezicima i formatima — od drevnih kineskih štampanih ploča do digitalnih datoteka, uključujući knjige, rukopise, novine, fotografije, mape, muzičke partiture i audio-vizuelne materijale u svojim zbirkama, ona predstavlja najveću biblioteku na svetu. Biblioteka se sastoji od tri glavne zgrade:
- Tomas Džeferson – najstarija i arhitektonski najimpresivnija,
- Džon Adams – čuva starije zbirke i istraživačke resurse,
- Džejms Medison – administrativni centar i prostor za digitalne arhive
Katedre za istraživanje ove Biblioteke, zaista su značajne za naučnike, istoričare i istraživače, jer omogućavaju pristup ogromnom fondu knjiga, rukopisa, retkih dokumenata i digitalizovanih izvora. One su specijalizovane za različite oblasti, uključujući pravne nauke, istoriju, književnost i kulturne studije.
Kulturna diplomatija kroz izdavaštvo
Slanjem izdanja u ove ugledne institucije, Arhiv Vojvodine ne samo da doprinosi širenju znanja o stradanjima srpskog naroda, već i aktivnom učešću u globalnom dijalogu o istorijskim procesima, ljudskim pravima i arhivistici kao ključnom instrumentu očuvanja prošlosti za buduće generacije.
Kao institucija od nacionalnog značaja, Arhiv Vojvodine ima odgovornost da gradi i održava saradnju sa vodećim svetskim institucijama koje se bave izučavanjem istorijske istine. Time što naša izdanja postaju deo njihovih zbirki, istorija i iskustvo srpskog naroda dobijaju mesto u pamćenju sveta.
Ovo nije samo priznanje za rad Arhiva Vojvodine, već i prilika da predstavi Srbiju na najvišem nivou – kao zemlju koja neguje kulturu sećanja, razvija savremenu arhivistiku i gradi mostove saradnje sa institucijama koje dele iste vrednosti.
Spisak izdanja koja su poslata:
Advokatska komora Vojvodine : kroz odabranu arhivsku građu od 1875. do 1975. godine / Svetlana Ljubljanac
Avantura na Balkanu 1915/ Daglas Meriveder Dold
Balkanski geopolitički čvor / Aleksandar Gajić
Blagoje Jovović : srpski heroj u vučjoj jazbini. Knj.1 / Marija Jovović
Blagoje Jovović : srpski heroj u vučjoj jazbini. Knj.2 / Marija Jovović
Žrtve u Sremu (1941-1945) prva knjiga A-L / priredili Aleksandar Bursać, Ildiko Mergeš, Ivana Petrović
Žrtve u Sremu (1941-1945) druga knjiga M-Š / priredili Aleksandar Bursać, Ildiko Mergeš, Ivana Petrović
Znameniti Srbi Dalmacije / Milorad S. Kuraica
Jugoslovenski monarhisti i partizani u mađarskom listu Delvidek 1942–1943 / Đorđe Milošević
Komunistički zločini na Kordunu : paralele s drugim krajevima : (ubijeni dugo nisu bili među mrtvima) / Mile Dakić
Metanoički znakovi / Nikola Strajnić
Mučenici iz Čuruga: Čuruška racija – januar 1942/ Nebojša Kuzmanović
NDH u svetlu nemačkih dokumenata i dnevnika Gleza fon Horstenau : 1941-1944 / Vasa Kazimirović
Opšta istorija srednjeg veka : od Velike seobe naroda do IX veka / Milan Stojanović
Povlačenjem do pobede / Nensi J. Kramer
Pokatoličavanje Srba. Knj. 1 / Filip Škiljan
Pokatoličavanje Srba. Knj. 2 / Filip Škiljan
Pokatoličavanje Srba. Knj. 3 / Filip Škiljan
Political reminder: guided exploration through terms and ideas of power / Ljubiša Despotović, Nemanja Vukčević
Profesor i patriota: Savremeno shvatanje dela Slobodana Jovanovića / Predrag Terzić
Prezimena Srba u Hercegovini / Jovo Radoš
R. A. Rajs pred zločinom nije moguća neutralnost : (povodom 110 godina od dolaska u Srbiju i 95 godina od smrti) / Uroš V. Šuvaković
Saslušanja srpskih izbeglica: istorijski kontekst / Veljko Đurić Mišina
Saslušanja srpskih izbeglica. [1], Jasenovački logor / Veljko Đurić Mišina
Saslušanja srpskih izbeglica. [2], Lobor grad – logor za decu / Veljko Đurić Mišina
Saslušanja srpskih izbeglica. [3], Akcija rimokatoličke crkve / Veljko Đurić Mišina
Saslušanja srpskih izbeglica. [4], Bosna i Hercegovina / Veljko Đurić Mišina
Saslušanja srpskih izbeglica. [5/1], Hrvatska – zločini / Veljko Đurić Mišina
Saslušanja srpskih izbeglica. [5/II], Hrvatska – dokumenti / Veljko Đurić Mišina
Srpska umetnost u XVIII i XIX veku / Dejan Medaković
Stepinac i genocid nad Srbima u NDH. Tom 1 / Predrag Ilić
Stepinac i genocid nad Srbima u NDH. Tom 2 / Predrag Ilić
Stepinac i genocid nad Srbima u NDH. Tom 3 / Predrag Ilić
Sve srpske vladarke / Dijana Dimitrovska
Tragom hrvatskih zločina / Dragoljub Vojnović
Cvetnik ženskih imena : bilje u ženskim narodnim imenima, verovanju, lečenju, pesništvu, muzici i pevanju / Ljubica Žikić
Vukovar – geneza pakla / Milenko Milinković
Voyages and travel accounts in historiography and literature.Vol. 1 / Boris Stojkovski
Voyages and travel accounts in historiography and literature.Vol. 2 / Boris Stojkovski
Zločiny proti Slovákom počas druhej svetovej vojny / Aleksandar Bursać
Hélène, reine de Serbie : (v. 1245-1314) / Nicolas Petrovich
Većina izdanja Arhiva Vojvodine dostupna su u elektronskom obliku na LINKU.
Dnevne info: Najvažnija dešavanja za četvrtak 20. februar (VIDEO)
Preuzmite android aplikaciju.
