Galerija Matice srpske u Novom Sadu predstavlja jednu od najdragocenijih i najstarijih kulturnih institucija Republike Srbije.
Osnovana je davne 1847. godine, prvo kao muzej, pa tek onda kao galerija, a zanimljivost je da je Galerija Matice srpske samo tri godine mlađa od Narodnog muzeja u Beogradu koji je proglašen za najstariji muzej u Srbiji.
Galerija Matice sprske – jezgro kulturnog i istorijskog svedočanstva srpskog života
Galerija Matice srpske nalazi se danas u sklopu Matice srpske – najstarije srpske, književne i kulturne institucije. Iako je Galerija Matice srpske prvobitno osnovana kao muzej, vrlo brzo su se edicije novootvorenog muzeja pretvorile u najznačajnija slikarska svedočanstva.
Za osnivanje Galerije Matice srpske bila su zaslužna dva imena. Jedan od njih je Teodor Pavlović, dok je drugi bio čuveni Sava Tekelija.
Teodor Pavlović bio je prvi sekretar Matice srpske, još iz vremena kada je Matica bila smeštena u Pešti. Njegovim velikim zalaganjem i trudom Matici srpskoj priznat je veliki ugled, ali se zahvaljujući njemu javila i želja kod drugih znamenitih Srba da unaprede delatnost ove najstarije srpske institucije.
Teodor Pavlović je učestovao u brojnim incijativama da Srbi, u tadašnjoj Austrougarskoj, ne zaborave na svoju istoriju, a najznačajnije od svega, on je bio taj koji je posegnuo za pitanjem o proširenju Matice Srpske.
Sava Tekelija bio je jedan od najistaknutijih srpskih imena 19. veka. Njegov čitav život bio je prožet akademskim, vizionarskim i patriotskim duhom koji je istovremeno i oblikovao tadašnju društvenu sliku Srba na ovom području.
On je bio pravi borac u naumu da se Srbima podigne svest o obrazovanju.
Njegova misija je bila da srpski narod postigne određeni ugled u svetu i da mu se prenesu najnoviji evropski, ali i svetski obrazovani modeli.
Duboko se zalagao, ne samo za rad Matice srpske koja je zahvaljujući Tekeliji proširila svoju delatnost, već i za tadašnji muzej Matice, kojem je Tekelija poklonio svoju veoma značajnu i vrednu slikarsku kolekciju.
Galerija Matice srpske se prvi put prikazala novosadskoj publici tek nakon sedamnaest godina od osnivanja, odnosno 1864. godine kada se te godine Matica srpska preselila iz Pešte u Novi Sad.
Naime, najveći opus tadašnje muzejske ostavštine Matice srpske činili su različiti portreti srpskih znamenitih ličnosti koje su zadužili Maticu srpsku, a od kojih se isticali portreti koje je upravo poklonio Sava Tekelija. Naravno nalazili su se tu i neki muzejski bitni predmeti, kasnije i ikone, kao i različite slikarske kompozicije istorijskih bitaka i događaja Srba.
U periodu do 1947. godine nabraja se mnoga slikarska dela i portreta koji su se ciljano prikupili kako bi obogatili umetnički opus muzeja, počevši od slika Uroša Predića, Stevana Aleksića, portreta Jovana Jovanovića Zmaja i rukopisa Laze Kostića…
Zbog svega ovoga 1847. godine ovaj „Matičin muzejski opus“ prerastao je u posebnu umetničku kolekciju pod nazivom Galerija Matice srpske.
Zanimljivo je da je preimenovanju Galeriji Matice srpske prethodilo prebacivanje svih nekadašnjih muzejskih eksponata u Muzej Vojvodine, sem onih kolekcija koje obuhvataju slike.
Nakon preimenovanja muzeja u galeriju, u pravnim aktima tadašnje države, zvanično se navodi u januaru 1949. godine Galerija Matice srpske kao institucija.
Od 1958. godine nalazi na istoj adresi, u Novom Sadu, na Trgu galerija 1.
Galerija Matice srpske danas
Ove godine Galerija Matice srpske proslavila je jubilarnih 175. godina postojanja.
U februaru mesecu, ove godine, Galeriji Matice srpskeuručen je i Sretenjski orden prvog stepena koji dodeljuje predsednik države za izuzetan doprinos.
U ovom slučaju kulturni, istorijski i nacionalni.
U Galeriji se može pogledati stalna postavka koja beleži istoriju Srba u periodu od 18. do 20. veka i tu se se nalaze neke od najistaknutijih slika srpske istorije, poput proglašenje Dušanovog zakonika, slikara Paje Jovanovića.
Pored dela Paje Jovanovića, tu su i slikarska dela Save Šumanovića, kao i Uroša Predića, ali i mnogih drugih koje se nalaze u stalnoj, ali i u drugim izložbama koje organizuje ova kultna institucija.
Preuzmite android aplikaciju.
