Godine obeležene turbulencijom i ratom, propraćeni su jednom od najplodotvornijih epoha srpske umetnosti, samim tim i kinematografije. Motivi rata bili su nepresnušna motivacija za reditelje, koji su svoje poglede na stanje u državi analizirali na platnu, najčešće kroz satiru.
Svako ko je živeo u to vreme imao je svoje poglede na situaciju, kao i svoje razloge i uzroke. Međutim filmovi koje ćemo danas predstaviti su su mahom prikazivali posledice.
Imajte u vidu da je sledeća lista poređana hronološki, a ne po kvalitetu, tu kvalifikaciju ćemo ostaviti vama.
Tito i ja – 1992
Reditelj hitova poput „Specijalno vaspitanje“ i „Nacionalna klasa“, Stefan Marković u svom filmu „Tito i ja“ kroz dečiju tačku gledišta prikazuje činjenicu da bavljenje formom bez sadržaja vodi svaki poduhvat u propast. Nešto što je bilo evidentno u bivšoj SFRJ.
Priča koja prati fascinaciju desetogodišnjeg dečaka Titom, koja je prikazana kao ogledalo naroda koji je 1950-ih veličao svog maršala, međutim kako dečakova zaluđenost predsednikom jenjava, on shvata da su njegovi roditelji zapravo ti u kojima treba da traži idole.
Glumci i uloge:
Dimitrije Vojnov – Zoran
Lazar Ristovski – Raja
Predrag ‘Miki’ Manojlović – Otac
Anica Dobra – Majka
Olivera Marković – Baka
Bogdan Diklić – Teča
Ljiljana Dragutinović – Tetka
Rade Marković – Deda
Vojislav ‘Voja’ Brajović – Josip Broz Tito
Milutin Dapčević – Kengur
Reditelj:
Goran Marković
„IMDb“ ocena: 8.0
Mi nismo anđeli – 1992
Debi film Srđana Dragojevića „Mi nismo anđeli“ se i dan danas smatra kultnom komedijom. Ovakva komedija je lansirala reditelja, kojem je ona koristila kao ulaznica za ozbiljnije projekte, koje su proslavile srpskog režisera. Taj urbani humor filma, hrpa pop-kulturnih referenci, pa i način na koji je film napisan, režiran, snimljen, montiran i odglumljen je nešto za čime naša kinematografija danas vapi.
Film prati Nikolu, beogradskog zavodnika, liberalnog apsolventa književnosti, čija su najveća zanimacija – žene, alkohol i dobar provod. Radnja filma spaja elemente romantične i čiste komedije sa kritikom društvenog stanja.
Glumci i uloge:
Nikola Kojo – Nikola
Milena Pavlović – Marina
Branka Katić – Buba
Srđan ‘Žika’ Todorović – Đavo
Uroš Đurić – Anđeo
Sonja Savić – Marta
Zoran Cvijanović – Đura
Predrag ‘Miki’ Manojlović – Milan
Bogdan Diklić – Pavle
Reditelj: Srđan Dragojević
„IMDb“ ocena: 8.3
„Underground“(Podzemlje) – 1995
Godine kada je izašao bio je srpski kandidat za Oskara u kategoriji film van engleskog govornog područja, i predstavlja pravi biser kada su u pitanju filmovi Emira Kusturice.
Radnja se odvija za vreme nacističke okupacije Beograda. Priča govori o porodicama koje se skrivaju u podzemnim odajama i uz pomoć pustolovnog profitera proizvode oružje za pokret otpora protiv okupacije.
Zaplet nastaje kada i nakon rata porodice ostaju u podzemlju, zbog prevare njihovog saradnika. Naime, on obmanjuje porodice, puštaćuji im fiktivne zvuke rata, kako bi nastavili da proizvode oružje za njega.
Glumci i uloge:
Lazar Ristovski – Petar Popara Crni
Predrag Manojlović – Marko Dren
Slavko Štimac – Ivan Dren
Srđan Todorović – Jovan
Bora Todorović – Golub
Reditelj: Emir Kusturica
„IMDb“ ocena: 8.1
Lepa sela lepo gore – 1996
Jedno je raditi film inspirisan istinitim događajima, a drugo je snimati film dok se događaji (rat) odvijaju na nekoliko kilometara od vas. Statisti u najupečatljivijem ostvarenju Srđana Dragojevića bili su pravi vojnici, raspoređeni na borbenoj liniji, koja se nalazila na nekoliko kilometara od seta. Ratna tematika filma „Lepa sela lepo gore“ dirala je najtanje žice našeg naroda i stekao je neverovatnu popularnost u regionu.
Film priča priču o prijateljstvu začetom u detinjstvu, koje ispada iz svog kalupa, zbog motiva rata i mržnje, koji su inspirisani spoljnim uticajima.
Glumci i uloge
Dragan Bjelogrlić – Milan
Nikola Pejaković – Halil
Nikola Kojo – Velja
Bata Živojinović – Gvozden
Zoran Cvijanović – Brzi
Dragan Maksimović – profesor Petar
Reditelj: Srđan Dragojević
„IMDb“ ocena: 8.7
Lajanje na zvezde – 1998
Film „Lajanje na zvezde“ je anomalija u kinematografiji ovih prostora 1990-ih, jer u njemu nema rata, nema političara, nema psovanja, a ni golotinje. Vrlo pristojno upakovana priča o tome kako svako može naći svoje mesto pod suncem i nekoga da mu pod njim pravi društvo je za auditorijum predstavljao beg od stvarnosti.
Film opisuje dogodovštine maturanata gimnazije – njihove situacije na časovima, van škole, ali i na ekskurzciji. Čitavu priču prati jedna posebna ljubav između dva đaka u odeljenju.
Glumci i uloge
Dragan Mićanović – Mihailo Knežević – Filozof
Nataša Šolak – Danica Janković
Nikola Simić – direktor gimnazije
Velimir Bata Živojinović – prof. prirodnih lepota Božović
Aleksandar Berček – prof. hemije Slobodan Lazarević
Bogdan Diklić – prof. istorije Đuro Dragićević
Dragan Jovanović – prof. fiskulture Gradimir Stević
Nikola Đuričko – Milić Gavranić – Tupa
Isidora Minić – Milena Koheza
Reditelj: Zdravko Šotra
„IMDb“ ocena: 8.7
Crna mačka, beli mačor – 1998
Nakon što ga je Evropa osudila za širenje srpske propagande u „Podzemlju“, Emir Kusturica je zapretio će ostaviti režiju. Ipak, ekscentrični reditelj se vratio na scenu u samo njemu jednistvenom maniru – romskom romantičnom komedijom sa ekcesnim likovima, koji su mu doneli Srebrnog lava za režiju na festivalu u Veneciji.
Još jedna romska priča, koju prate poroci, kriminal i naravno ljubav, oduševila je gledaoce širom regiona, kako zbog zapleta, tako i zbog sjajnih muzičkih numera iz filma za koje je bio zadužen Nele Karajlić.
Glumci i uloge
Bajram Severdzan – Matko Destanov
Srdjan ‘Žika’ Todorović – Dadan Karambolo
Branka Katić – Ida
Florijan Ajdini – Zare Destanov
Ljubica Adzović – Sujka
Zabit Memedov – Zarije Destanov
Reditelj: Emir Kusturica
„IMDb“ ocena: 8.0
Rane – 1998
Srđan Dragojević se u svakom filmu hrabro hvata ukoštac sa stvarnošću oko sebe. Ovaj put prikazuje društvo gde se poštenje i rad gotovo i ne isplate i gde se preko noći postaje bogat, ali na jedan izopačen i nenormalan način. Pored toga, ovaj film bavi se temom izdaje i opraštanja kao i njihovim uticajem na prijateljstvo.
Radnja filma prati dešavanja tokom 1990-ih, tenkovi iz Beograda idu na Vukovar, a dva klinca koja izrastaju u kriminalce, jer u bezumlju oko njih ne mogu ništa drugo ni postati, ne shvataju ništa što se događa i koje su to iracionalne sile oblikovale svet u kojem žive.
Glumci i uloge
Dušan Pekić – Pinki
Milan Marić – Švaba
Dragan Bjelogrlić – Kure
Branka Katić – Suzana
Predrag ‘Miki’ Manojlović – Stojan
Gorica Popović – Nevenka
Vesna Trivalić – Lidija
Andreja Jovanović – Dijabola
Nikola Kojo – Biber
Reditelj: Srđan Dragojević
„IMDb“ ocena: 8.0
Nož – 1999
Često su filmske adaptacije samo blede replike književnih dela, međutim film „Nož“ je i na ekranu uspeo da preslika poruku sa napisanim na stranicama knjige.
Rađen prema istoimenom romanu Vuka Draškovića, Nož kroz nekoliko ljudskih sudbina nudi odličan prikaz besmisla rata i svega onoga što on ostavlja za sobom. Bavi se traganjem za identitetom i pronalaskom porodičnih korena, koji često mogu biti veliki teret za pojedinca.
Na tom putu traganja, put do istine i onoga što tražimo zna biti veoma bolan. Emotivno snažna i potresna, ova drama dotiče se i sudbine naših prostora, često opterećenih raznim ratovima i istorijama, koji nas poput nekog prokletstva u kontinuitetu prate.
Glumci i uloge
Zarko Lausevic – Alija Osmanović
Bojana Maljević – Milica Jankovic
Aleksandar Berček – Halil ‘Sikter’ Efendija
Ljiljana Blagojević – Rabija Osmanovic
Petar Božović – Sabahudin Aga
Velimir ‘Bata’ Živojinović – Nićifor Jugović
Nikola Kojo – Milan Vilenjak
Svetozar Cvetković – Selim Osmanović
Josif Tatić – Kemal Osmanović
Dragan Nikolić – Hodža Valija Osmanović
Reditelj: Miroslav Lekić
„IMDb“ ocena: 8.5
Zaokružili smo i ovu filmsku epohu, a našu listu filmova koji su obeležili 80-te godine, možete pogledati na linku ispod.
Preuzmite android aplikaciju.
