Jedna od najvećih bitaka u istoriji na ovim prostorima odigrala se 5. avgusta 1716. godine u Petrovaradinu, na putu ka Sremskim Karlovcima. Ovaj sukob poznat još kao i bitka na Tekijama, je bio prvi u kojem je Habzburška monarhija porazila Osmansko carstvo i uticala na dalji tok istorije.
Krajem 17. i početkom 18. veka svaki mir sa Osmanskim carstvom, koje je bilo u stalnim sukobima sa svojim susedima, nije bio ništa drugo do primirje zaključeno na određeni broj godina. Tako su se pokazali i mirovni ugovori u Karlovcima (1699) i Konstantinopolju (1700), koji su zaključeni između Osmanskog carstva i Austrije.
Ni Otomanska imperija ni Austrija nisu želeli da uđu u sukob. Međutim odluka Habzburga da stanu na stranu Venecije u ratu sa Turskom, urušio je sve šanse za mir.
Neprijateljstva duž granice dva carstva počela su još tokom aprila 1716. godine sa promenljivim uspehom sukobljenih strana. U ovim operacija velikog učešća imali su Srbi koji su služili kao graničari na području Vojne krajine.
Osmansko carstvo, shvativši da je vlast u Sremu poljuljana, pokreće ogromnu vojsku ka Vojvodini, s krajnjim ciljem povratka izgubljenih teritorija, kako u Sremu, tako i u Bačkoj.
Pod vođstvom velikog vezira Damad Ali-paše, početkom avgusta, turska vojska prelazi preko Srema i stiže do Petrovaradinske tvrđave. Tako da su se osmanske trupe stacionirale po padinama Fruške gore, između Sremskih Karlovaca, Sremske Kamenice i Bukovca.
Na bačkoj strani, pod vođstvom habzburškog vojskovođe Eugena Savojskog, čekala je brojčano manja habzburška vojska.
Tog 5. avgusta 1716. godine na bojnom polju se našlo više od 120.000 osmanskih i preko 75.000 austrijskih vojnika. Sukob dve armije počeo je u sedam časova ujutru i trajao oko pet sati.
Austrijska vojska je odnela pobedu u ovoj bitci, iako su raspolagali sa znatno manje trupa. Po legendi, jaka snežna oluja u Avgustu je iznenadila Osmanlije i postavila teren za jutarnji napad Eugenove vojske.
Za osmansku vojsku, a pogotovo za velikog vezira, napad austrijskih jedinica bio je veliko iznenađenje. Vest o napadu zatekla je velikog vezira na jutarnjoj molitvi. Tako nepripremljeni, Turci su bili potučeni i primorani na povlačenje.
Ipak, drugi istorisjki izvori svedoče da je austrijska konjica preokrenula čitav tok bitke. Turci su u samom početku bili uspešniji, probili su do druge linije retranšmana i sve je ličilo na sigurnu pobedu Osmanlija, ipak napad austrijske konjice je bio toliko uspešan da su janičari zapali u nered, njihovo napredovanje je zaustavljeno, a austrijska pešadija je prekinula povlačenje, okupila se i napala janičare.
Turci su se pokolebali i okrenuli bezglavom bežanju prema svojim rovovima među kojima su mnogi pronašli svoj grob, delom zgnječeni u povlačenju, delom pogođeni vatrom i bajonetima austrijske pešadije.
Veliki vezir Damad Ali-paša poginuo je pokušavajući da zaustavi bežanje svoje vojske. Smrtno je ranjen i poneli su ga ka Beogradu, ali je umro na putu u blizini Karlovaca, njegovo telo je prebačeno u Beograd, a sahranjen je na Kalemegdanskoj tvrđavi.
U podne iz šatora velikog vezira, na brdu koje će po njemu ostati poznato kao Vezirac, princ Evgenije Savojski je poslao prve izveštaje o pobedi carske vojske. Osmanska vojska je, sa namerom da spasi živu glavu, bila primorana da ostavi sve. Nošeni velikim trijumfom, Hazburzi naposletku proteruju Turke iz cele Bačke, Srema i Banata.
Na mestu bitke podignuta je rimokatolička crkva posvećena Snežnoj Gospi, zaštitnici vojnika Habzburške monarhije koja je prema legendi donela sneg u avgustu za koji turska vojska nije bila spremna. Na vrhu crkve nalazi se polumesec, a iznad njega krst koji svedoči o tadašnjoj pobedi hrišćantva nad islamom.
Unutar crkve na Tekijama, kako je drugačije nazivaju, nalazi se ikona Device Marije koja se prema predanju javila u san Savojskom, navodeći ga da izjutra napadne Osmanlije kako ga ne bi opkolile.
Svakog petog avgusta se ispred tog svetilišta može pronaći veliki broj vernika koji slave dan Snežne Gospe, ali ujedno i dan najvećeg hodočašća.
O habzburškoj pobedi svedoči i podignut spomenik na Vezircu na kojem je ranjen, Damad Ali-paša.
Značaj pobede Habzburške monarhije u ovoj bitci je bio toliki da Osmanlije više nisu imale pohode severno od Save i Dunava, a u Petrovaradinu je u narednom periodu sagrađena Tvrđava koja će vremenom izgubiti vojni značaj i postati jedan od simbola Novog Sada i vredan kulturno-istorijski spomenik.
Kako se pojavio izraz „mirna Bačka“ – nastao je pre dva veka, a nisu ga izmislili Srbi
Preuzmite android aplikaciju.
