Novi Sad je zbog svoje kulturne podloge bio i ostao dom umetnika, kulturih ustanova i različitih evropskih dešavanja. Unazad vekovima rađali su se slikari, glumci, kompozitori… U 19. veku oseća se proboj umetničkog zanosa među stanovnicima Novog Sada koji će se istaknuti pogotovo u prvoj polovini 20. veka.
Arsenije Teodorović, čuveni srpski slikar koji je živeo u Novom Sadu, stvarao je krajem 18. i početkom 19. veka. Jedan je od onih koje je zahvatio talas stvaralaštva u Novom Sadu.
Rođen 1768. godine u Perlezu, prvi put se doselio se u Novi Sad 1796. godine, nakon slikarskog školovanja u Beču. Nije se zadržao puno u Novom Sadu pa se iste godine seli za Temišvar, sve do 1802. godine, kada se vraća za Novi Sad.
Očigledno je za Arsu Teodorovića Novi Sad bio mesto gde je njegov slikarski duh mogao da stvara.
Po dolasku slikar Teodorović otvorio slikarski atelje, koji bi se danas nalazio u blizini Matice srpske.
Njegova slikarska dela zahvaćena su formama klasicizma, što ne treba da nas čudi jer već u ono vreme, u Evropi, pogotovo u Francuskoj i Engleskoj, klasicizam je bio uveliko popularni pravac u umetnosti. Klasicizmom prevladava strogost, naglašavanje moći, buržujskog i nacionalnog indetiteta, ali i filozofsko promišljanje koje je svoje utemeljenje pronašlo u racionalizmu.
Kako se za uzrok ovog pravca u umetnosti navodi politička pozadina – stvaranje carstva i jačanje državnog indetiteta, a tragom racionalnih formi, slikarstvo prikazuje jake ličnosti, intelektualce, istorijsku pozadinu određenog naroda, s toga se često u klasicističkoj stvaralačkoj epohi nailazi na portrete tadašnjih znamenitih ličnosti.
Teodorović je naslikao porterete znamenitih srpskih ličnosti sa kraja 18. i početkom 19. veka kao što su portret episkopa pakračkog Kirila Živkovića, Georgija Subotića, Konstantina Stanića, Petra Duke, Ane Nikolić i možda najvažnije delo, portret Dositeja Obradovića. Kako je i sam period 17. i 18. veka društveno bio pod uticajem prosvetiteljskog duha, tako je i Arsenije Teodorović poštovao i zalagao se za rad najvećeg srpskog prosvetitelja, Dositeja Obradovića. Arsenije Teodorović ne samo da je bio blizak prijatelj sa Dositejem, već se brinuo o štampanju i distribuciji njegovih knjiga.
Kako navodi Nikola Grdinić u svom spisu o slikaru Teodoroviću, smatra se da je upravo ovo Todorovićevo delo, portret Dositeja Obradovića, prvi građanski portret u srpskom slikarstvu, a koji po svom značaju, ispoljio se i kao deo srpskog istorijskog slikarsta.
Kao jedan od najznačanijih umetnika koji je doprineo očuvanju srpskog indetiteta, snažio je istorijsku i nacionalnu formu, oslikavajući glavne spone između države i naroda, poput crkve.
Crkveno slikarstvo je bilo zastupljeno u Teodorovićevoj biografiji, tako je on naslikao mnoge ikonostase, od kojih se jedan nalazi u crkvi „Tri Jeraha“ u Novom Sadu. Biblijske scene ukomponovane su sa njegovim slikarskim umećem, postižući formu jednostavnog i preglednog dela.
Teodorović je držao i dve slikarske škole, jednu u Novom Sadu, a drugu u Temišvaru.
Arsa Teodorović umro je 1826. godine u Novom Sadu i sahranjen je na Almaškom groblju.
Ulica u centru grada Novog Sada nosi naziv po ovom novosadskom umetniku.
Danas se na Teodorovića gleda kao na velikog patriotu koji je ljubav prema svom narodu i njegovoj istoriji negovao na način koji doliči pravom intelektualacu i umetniku.
On je znao da rodoljublje zahteva poštovanje, negovanje i očuvanje svoje tradicije i istorije, ali i stvaranje dela koje će da svedoče o srpskom narodu, za mnogo vekova. Teodorović je znao da osvesti prošlost i spoji je sa budućnosti, ali sa stilom i stavom učtivog i kulturnog građanina, ne samo Novog Sada, već i Srbije.
Violinista, olimpijski plivač i svetska filmska zvezda – ko je bio Svetislav Ivan Petrović
Preuzmite android aplikaciju.
